2 (323)

2 RACHUNKOWOŚĆ

Księgowość i Kadry

TygodnSt Gazety Prawnej

Od 1 stycznia 2002 r. do wartości niematerialnych i prawnych nie są zaliczane już koszty poniesione przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej.

Standardzie Rachunkowości nr 38 (MSR nr 38). Zgodnie z MSR nr 38 składnikiem wartości niematerialnych jest składnik:

» możliwy do zidentyfikowania »niepieniężny,

»nie mający postaci fizycznej,

» będący w posiadaniu jednostki gospodarczej w celu:

-    wykorzystania w produkcji lub dostarczania dóbr względnie świadczenia usług,

-    oddania do odpłatnego użytkowania osobom trzecim,

-    wykorzystania dla potrzeb administracyjnych.

Warunek pierwszy' „możliwy do zidentyfikowania” oznacza możliwość oddzielenia od reszty przedsiębiorstwa, na przykład przez posiadanie dokumentu potwierdzającego własność.

Polskie prawo bilansowe do wartości niematerialnych i prawnych zalicza również nabytą wartość firmy. Natomiast biorąc pod uwagę wymienione wcześniej cechy wątpliwości budzi fakt, czy wartość firmy spełnia definicję wartości niematerialnej, gdyż jest ona przykładowo składnikiem trudno identyfikowal-nym. Wartość firmy nie stanowi •amodzielnego aktywa, to znaczy można ja nabyć tylko z całym przedsiębiorst wem.

Warto również zauważyć, że osuwa o rachunkowości wymienia jedynie składniki wartości me materialnych i prawnych, bez określenia ich charakterystycznych cech.

Od 1 stycznia 2002 r. do wartości meaiaienałnych i prawnych nie si i*ś*cr - -e już koszty poniesione przy założeniu łab ■ rjszym rozszerzeniu spółki akcyjnej. W swtrtle obecnych regulacji prawnych:

»jesfc » to kosziy zgromadzenia kapitału, odnosimy je n zmniejszenie kapitału zapasowego do wyv kw o którą zwiększony został ten kapani i nadwyżki ceny emisyjnej nad wartością ikcjł,

» v    -o przewyższającej nadwyżkę wymie

nioną w poprzednim punkcie zahczone zostaną do ko&aow faraonowych.

» pozostałe koszty (pen kortami zgromadzenia

t- Ci⁵ -xlt ne zoaaną na działalność operacyjną tub na pozostałe koszty operacyjne w okresie ich pomeńenia.

Ew a -    TMłenalnych i prawnych

prowadzona w księgacn rachunkowych jednostki powinna przede wszyot -r- zapewnie usałeme dla poszczegołnych skiac:    * WNIP ich wartości

początkowej, identyfikacji oraz terminu oddania do używania. Ewidencja szczegółowa dla WNIP prowadzona jest zazwyczaj przy wykorzystaniu księgi inwentarzowej albo podobnego dokumentu.

Warto zapamiętać

Od 1 stycznia 2002 r. zgodnie ze znowelizowaną ustawą o rachunkowości do wartości niematerialnych i prawnych nie są zaliczane:

»koszty organizacji i emisji poniesionych przy

założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej,

»prawo wieczystego użytkowania gruntów, i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

► spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego.

Zgodnie z układem bilansu (aktywa A. 1) wartości niematerialne i prawne ujmowane są w podziale na:

»koszty zakończonych prac rozwojowych.

»wartość firmy,

»inne wartości niematerialne i prawne,

»zaliczki na wartości niematerialne i prawne.

Przez zaliczki na wartości niematerialne i prawne należy rozumieć środki pieniężne przekazane dostawcom na poczet przyszłych dostaw wartości niematerialnych i prawnych.

Poszczególne wielkości w sprawozdaniu finansowym prezentowane są w wartości netto, tj. po uwzględnieniu dokonanych odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) oraz aktualizacji ich wartości.

Przy czym, zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy, jednostka może informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym wykazywać ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z jej potrzeb lub specyfiki.

Natomiast w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego wykazywane są między innymi: » przyjęte zasady wyceny wartości niematerialnych i prawnych,

»szczegółowy' zakres zmian wartości składników wartości niematerialnych i prawnych, zawierający ich stan na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy', a także dotychczasowa amortyzacja i umorzenia,

»uzasadnienie przyjęcia dla wartości firmy okresu amortyzacji bilansowej powyżej 5 lal.

Mm Narwiki, Hałr IjfcfcU

Autorzy są pracownikami firmy audytorskiej