Bild7

84 Rozdział 3

—    śledzić nastroje społeczne oraz dążyć do rozszerzenia swoich wpływów w określonych środowiskach i grupach społecznych,

—    bacznie obserwować swoich politycznych konkurentów,

—    modyfikować program wyborczy w zależności od zmian i preferencji społecznych,

—    stale podtrzymywać komunikację ze swoim elektoratem,

—    opracować strategię wyborczą na kolejną elekcję zaraz po zakończonych wyborach, modernizować ją i ulepszać tak, aby uzyskać jak największe poparcie, a przynajmniej nie stracić dotychczasowego elektoratu¹.

Jak już wspomniano, dla partii politycznej głównym celem jest nie tylko pozyskiwanie określonych warstw i grup społecznych, do których adresują swój program polityczny, ale także dotarcie do wszystkich potencjalnych wyborców. Planowanie dobrych kontaktów ze społeczeństwem i stworzenie korzystnej współpracy z elektoratem jest jednym z zadań politycznego public relations. W tym celu organizacje polityczne powinny na bieżąco emitować informacje, prowadzić działania komunikacyjne mające na celu wykreowanie stabilnego wizerunku, jak również bezpośrednio reagować na wszelkie sytuacje kryzysowe mogące zaszkodzić ich dobremu image'owi². Sytuacje kryzysowe mogą powstać na skutek różnych, obiektywnych zdarzeń, jak również ze względu na nieuczciwą działalność konkurentów czy też publicznie rozpowszechnianych pomówień. Partie polityczne, w celu ochrony swojego wizerunku, powinny reagować niezwłocznie.

Philip Kotler wymienił pięć zasadniczych czynności, które są podejmowane przez ekonomiczny public relations. Cztery z nich mogą być zaadoptowane do politycznego public relations. Należą do nich:

1.    Stosunki z prasą. Utrzymywanie pozytywnych stosunków z prasą ma na celu umiejscowienie w mass mediach informacji zwracających uwagę na partię i jej działaczy.

2.    Kreowanie wizerunku. Dbanie o odpowiedni odbiór działalności partii w społeczeństwie.

3.    Komunikację wewnętrzną. Zaliczyć tu należy działania komunikacyjne prowadzone wewnątrz partii politycznej, mające na celu konsolidację jej aktywu.

4.    Doradztwo. W polityce może polegać na zatrudnianiu wyspecjalizowanych agencji public relations bądź tworzeniu odpowiednich struktur, komórek wewnątrz partii. Do ich zadań należy m.in. doradztwo kierownictwu organizacji, budowa wizerunku ugrupowania, organizacja kampanii wyborczych ltp³ Natomiast piąta działalność związana ze zjawiskiem wywierania wpływu na procesy decyzyjne, tj.. lobbing, może być prowadzona jedynie w ograniczonym zakresie. Public relations, jako narzędzie komunikacyjno-promocyjne wspierające działania na rynku politycznym, jest działalnością etyczną, natomiast lobbying, który szczególnie w polskich warunkach ma pejoratywny odbiór społeczny i oznacza „podejmowanie przez grupy interesu czy jednostki prób wywierania wpływu na treść decyzji władzy państwowej,

(...) bądź posłów zasiadających w parlamentach”⁴, jest działalnością nieetyczną, a więc nie może być zaliczony do czystej formy politycznego public relations. Jedynie pojmowanie lobbyingu, jako „reprezentanta cudzych interesów, który przekazuje użyteczne informacje służące przyszłym rozstrzygnięciom legislacyjnym, czyli funkcja tzw. public relations. officers⁵, jest do przyjęcia dla politycznego public relations, lecz na jej zaadoptowanie na rodzimym gruncie należy jeszcze poczekać.

W Polsce mechanizmy rynkowe, które sterają systemami politycznymi w państwach wysoko rozwiniętych, zaczęły obowiązywać dopiero od 1989 roku. Dlatego też okres PRL-u odbija się wciąż na jakości naszych polityków, jak również na sposobie kreowania wizerunku przez ugrupowania polityczne. Sferą publiczną często zajmują się ludzie nieprzygotowani merytorycznie do zawodu polityka, a wiele partii dopiero w ostatnim czasie dostrzegło konieczność stosowania systematycznych, planowych i długofalowych działań związanych z public relations, mających na celu świadomą i dwustronną komunikację ze swoim elektoratem. Wyśtępu-

1

   Opracowano w analogii do działań ekonomicznego public relations.

2

   Ph. Kotler, Marketing. Analiza..., op. cit., s. 621.

3

   Ibidem.

4

   Leksykon politologii..., op. cit., s. 212—213.

5

^Ibidem.