Giddens112

rozwiniętych form języka, wydaje się ponadto, /e mc z.achoda korelacja pomiędzy typem społeczeństwu a złożonością forin| wypowiedzi. Po drugie, nowoczesne badania antropologię zwracają uwagę na szerokie spektrum instytucji, za pom< których ludzie porządkują swoje życic.

Współcześni antropologowie są często kronikarzami ka stroi, pustoszenia kultury przez silę militarną, wyniszcza przez choroby szerzące się wskutek kontaktów z Zacht lub naruszania fundamentów kultury przez zunik tradyc nych obyczajów. Jak zauważa Claudc I .ćvi-Slrauss, nujwybij niejszy praktyk tej dziedziny w dzisiejszym święcie, ant polog jest „uczniem i świadkiem” ginących narodów Stój przed nami pilne i wybitnie praktyczne zadania zwią*

/ walką o zaprzestanie ciągłego lekceważenia -praw ow narodów lub przynajmniej o ułatwienie im przystosowaniu do nowych sposobów życia, jeśli ich własne |iiż się rozsypały] Potrzeba takich zabiegów nie powinna jednak skłaniać nas lekceważeniu wyników antropologicznych ostatniego półwl cza. Dzięki nim możemy zachować w pamięci formy ż; cin społecznego, które w przeciwnym razie zniknęłyby nai zawsze.

Gdy połączymy drugie znaczenie z pierwszym, posługiwanie się wyobraźnią socjologiczną umożliwia u wełnienie tic z więzów myślenia wyłącznie w kategoriach typów społeczeństwa, jakie znamy tu i teraz. Oba znaczenia odnoszą sic bezpośrednio do trzeciej formy wyobraźni socjologicznej, którą chciałbym przybliżyć. Dotyczy ona kształtu przyszłości. Krytykując myśl. że socjologia jest podobna do nauk pr/yrod niczych. zdecydowanie podkreślam, ze żadnym procesem społecznym nic kierują niezmienne prawu. Jako ludzie nic jesteśmy igraszką sił o charakterze nieuchronnych praw natury. Oznacza to jednak, że musimy być świadomi odmiennych przyszłości, które potencjalnie otwierają się przed nami

W trzecim znaczeniu wyobraźnia socjologiczna wspomaga socjologię w krytyce istniejących form społeczeństwu.

Krytyka musi opierać się na analizie. W następnych rozdziałach przedstawię różne poglądy na naturę społeczeństw uprzemysłowionych.konkurencyjne i sprzeczne zc sobą interpretacje. Jak juz zaznaczyłem, nic można pojąć zmian zapoczątkowanych na Zachodzie, nie dostrzegając relacji pomiędzy tymi społeczeństwami a resztą świata. Dlatego omówię później z. pewnymi szczegółami znaczenie powstania współczesnego systemu światowego jako zjawiska fundamentalnego dla oceny przyszłych możliwości organizacji społecznej człowieka.