HPIM4057

3. Elementy ściskane osiowo

3.1. Warunki wytrzymałościowe

A* — At

3A, + A₂

A&

jak w przypadku pręta rozciąganego.

Jeśli, wskutek ukształtowania końców pręta podyktowanego względami konstruk-Smukłość prętów ściskanych powinna spełniać warunek X ^ 250. Można potnij^ cyjnymi, ścianki pręta w obszarze zamocowania obciążone są mimośrodowo (patrz zginanie wywołane ciężarem własnym, jeśli iloczyn smukłości względnej pręta i rozdz.. 2, przykład 3), należy sprawdzić podane w tabl. 5 warunki nośności dla płaszczyźnie pionowej i długości jego rzutu poziomego nie przekracza 6 m. mimośrodowego ściskania Nośność prętów ściskanych mimośrodowo należy sprawdzać według wzorów    g

prętów ściskanych i zginanych (p. 4.6 normy).    + Ao < f_a,

3.1. Warunki wytrzymałościowe

gdzie A a oznacza naprężenie normalne od zginania obliczone dia przekroju brutto (Ao = d_mK - o).

Miarodajnymi na ogół warunkami przy projektowaniu elementów osiowo ściski nych są warunki stateczności ogólnej. Warunki wytrzymałościowe sprawdza się:

-    w elementach osłabionych powiększonymi otworami na łączniki (informacje i otworach na łączniki podane są w tabl. 14 normy) lub osłabionych otworanj nie wypełnionymi łącznikami,

-    w elementach zamocowanych mimośrodowo.

W pierwszym przypadku oblicza się (wg tabl. 5 normy) wskaźnik osłabieni przekroju ptzy ściskaniu

gdzie A_a, A_e - pole przekroju części ściskanej netto i brutto, a następni sprawdza warunek

d_K = d/fe « f_it gdzie d = N!A„ co można zapisać prościej, analogicznie do wzoru (32) normy 1 ^ A_cnfi-

W drugim przypadku, jeśli pręt wykonany jest z pojedynczego kątowniki, ceownika lub teownika zamocowanych odpowiednio jednym ramieniem, środnikiet lub stopką, pręt można traktować jako osiowo ściskany i sprawdzać nośnoit przekroju pręta wg wzoru (32)

N ^ Atyf,

w którym sprowadzone pole przekroju A* oblicza się wg wzoru (29)

3.2. Obliczanie smukłości względnej

Postać wyboczenia osiowo ściskanego pręta w istotny sposób zależy od kształtu jego przekroju poprzecznego.

Pręt o przekroju bisymetrycznym może ulec wyboczeniu giętnemu w jednej z płaszczyzn głównych lub wyboczeniu skrętnemu. Przy przekrojach zamkniętych i (na ogół) dwuteowym praktyczne znaczenie ma wyboczenie giętne, a przy krzyżowym - również wyboczenie skrętne.

W przypadku prętów o przekrojach monosymetrycznych otwartych oprócz wyboczenia giętnego (w płaszczyźnie symetrii) należy uwzględnić również możliwość wystąpienia wyboczenia giętno-skrętnego.

Smukłość względną pręta we wszystkich przypadkach można obliczać wg wzoru (34)

w którym /V_Rc - nośność obliczeniowa przekroju przy ściskaniu osiowym, N_c, -siła krytyczna wg teorii stateczności sprężystej.

Wzory do obliczania N_a podane są w zał. 1, rozdz. 3 normy. W załączniku tym podano również sposób ustalania długości wyboczeniowej elementów konstrukcji kratowych.

Współczynnik długości wyboczeniowej przy wyboczeniu skrętnym można przyjmować podobnie jak przy wyboczeniu giętnym, uwzględniając przy określaniu warunków podparcia pręta to, że kątowi skręcenia, deplanacji przekroju, bimo-mentowi i momentowi giętno-skrętnemu przy skręcaniu skrępowanym odpowiadają przy zginaniu: ugięcie, kąt obrotu, moment zginający i siła poprzeczna.