skanowanie0001

2. Zadania opiekuńczo-wychowawcze rodziny w zaspokajaniu potrzeb dziecka

Zadania rodziny przedstawiam według głównych sfer rozwoju i kształtowania się osobowości człowieka, a mianowicie potrzebę związaną z rozwojem:

-    fizycznym,

-    psychicznym.

-    społecznym.

-    kulturalnym.

Starania związane z rozwojem fizycznym zmierzają do zapewnienia dziecku zdrowia fizycznego rozumianego jako maksymalnie sprawne funkcjonowanie organizmu we wszystkich układach: ruchowym, oddechowym, krwionośnym, przemiany materii, wydalania, nerwowym, zmysłowym. Zaspokajanie potrzeb fizycznych wymaga rozwiązania wielu problemów. Należą do nich:

-    przestrzeganie zasad higieny osobistej oraz higieny otoczenia, zwłaszcza mieszkania.

-    prawidłowe odżywianie, w tym higiena przygotowywania oraz spożywania posiłków.

-    racjonalny tryb życia, czyli właściwe dla wieku proporcje nauki, pracy, zabawy i wypoczynku z uwzględnieniem aktywności ruchowej.

-    ochrona przed chorobami, wypadkami i innymi czynnikami zagrożenia zdrowia,

-    opieka nad dzieckiem chorym oraz pomoc w przezwyciężaniu skutków chorób lub zaburzert i funkcjonowaniu organizmu,

-    zapobieganie powstaniu nałogów: palenia tytoniu, picia alkoholu.

W staraniach o utrzymanie zdrowia dziecka wspomagają rodzinę instytucje ochrony zdrowia dzieci i młodzieży.

Starania związane z rozwojem psychicznym zmierzają do zapewnienia dziecku zdrowia psychicznego (poznania, uczuć, woli) i prawidłowym kształtowaniu się dyspozycji psychicznych (zdolności, temperamentu, motywacji, charakteru), określających osobowość i decydujących o sprawnym działaniu człowieka. Wyniki wielu badali naukowych potwierdzają decydującą rolę rodziny w zaspokajaniu potrzeb psychicznych dziecka, zwłaszcza w pierwszych latach jego tycia. Utrata rodziny lub oderwanie od niej. zwłaszcza w dzieciństwie, mogą spowodować wiele zaburzeń, określanych mianem choroby sierocej. Zapewnienie zdrowia psychicznego stawia przed rodziną szereg problemów do rozwiązania. m.in.:

-    organizowanie doświadczeń poznawczych dziecka, sprzyjających doskonaleniu spostrzegania i ćwiczeniu uwagi.

-    rozwijanie wyobraźni i pamięci.

-    stwarzanie sprzyjających warunków rozwoju mowy i myślenia.

-    kształtowanie wrażliwości uczuciowej, umiejętności okazywania i odwzajemniania uczuć.

-    ćwiczenie i hartowanie woli w tym sztuki panowania nad sobd i nie-ulegania trudnościom.

-    ochrona przed wstrząsami psychicznymi, zakłócającymi przebieg procesów psychicznych,

-    stwarzanie klimatu życzliwości i zaufania, wzmacniającego poczucie bezpieczeństwa i więzi uczuciowej z rodziną.

W staraniach dotyczących zdrowia psychicznego wspomagają rodzinę przede wszystkim placówki oświaty i wychowania. Wśród nich wiodącą rolę spełnia szkoln. Dlatego tet problematyka kształtowania pozytywnego stosunku do nauki, zapewnienia dostępu do kolejnych szczebli edukacji zgodnie z rzeczywistymi zdolnościami i możliwościami dziecka - to niezmiernie ważna dziedzina troski o zdrowie psychiczne. Współdziałanie rodziny i szkoły stanowi główny warunek osiągania pożądanych rezultatów w rozwijaniu sil psychicznych.

Starania związane z rozwojem społecznym zmierzają do prawidłowego funkcjonowania dziecka w różnych rolach i grupach społecznych - do osiągnięcia przez dziecko przydatności społecznej jako głównego warunku pozyskania szacunku dla siebie. Proces włączania dziecka do życia w społeczeństwie - określany mianem socjalizacji - rozpoczyna się od funkcjonowania w rodzinie. Również poprzez rodzinę wchodzi ono do kolejnych kręgów środowiskowych: szkoły, grupy rówieśniczej, organizacji

139