132 Lekcja dziewiętnasta
menesteres eclesiasticos y a la formula-ción de su teoria.
Es muy posible que en el ańo 1507 Copernico tuviera ya una idea perfectamente clara de su sistema y que, para 1512, este hubiese sido elaborado aun en sus rnini-mos detalles. Sin embargo, el autor sentia vivamente que enarbolaba la bandera de la rebelión contra el viejo mundo esco-lastico, y que se avecinaba una lucha a muerte entre el dogma y la interpreta-ción cientifica de la naturaleza. Esta con-vicción retenia la publicación de su obra, ya escrita en 1530...
La obra de Copernico puede resumirse diciendo: amplió el firmamento en pro-porciones insospechadas al soltar la Tierra de sus ataduras tradicionales; objetivizó el conocimiento dando al hombre el lugar que justamente merece; estableció el metodo cientifico dandole al pensamiento una herramienta insuperable, enseńandole a di-stinguir lo real de lo aparente.
Copernico merece, eon toda justicia, el titulo de: Fundador de la astronomia moderna”.
L u i s Rivera Terrazas, “Homenaje a la Universiddd de Cracovia en su sexto centenario”
DO ZAPAMIĘTANIA
en homenaje a en lo alto eon el transcurso del tiempo
lucha a muerte
menester obowiązek eclesiastico duchowny formuiación formułowanie elaborar opracować mlnimo najdrobniejszy detallc szczegół vivamente żywo, tu: wyraźnie
enarbolar podnosić rebelión rebelia, bunt escolastico scholastyczny avecinarse zbliżać się lucha a muertć walka na śmierć (i życie) dogma dogmat convicción przekonanie resumirse zreasumować ampliar poszerzyć firmamento horyzont insospechado niespodziewany
soltar rozluźniać atadura więź
objetivizar zobiektywizować
conocimiento wiedza justamente słusznie, sprawiedliwie
establecer ustanowić pensamiento myśl herramienta narzędzie insuperable nieprześcignio-
ny
real realny; lo real to, co jest rzeczywiste aparente pozorny; lo aparente to, co jest pozorne justicia sprawiedliwość eon toda justicia w całej pełni
w hołdzie dla, dla uczczenia
na szczycie z upływem czasu
walka na śmierć i życie
lo real to, co jest rzeczywiste
lo aparente to, co jest pozorne
eon toda justicia w całej pełni
GRAMATYKA
OGÓLNE ZASADY UŻYCIA FORM NIEODMIENNYCH CZASOWNIKA
II. Gerundio
Gerundio, jak i bezokolicznik, w połączeniu z osobową formą innego czasownika, np. ver, oir, sentir, oznacza czynność teraźniejszą przeszłą lub przyszłą odbywającą się równocześnie z czynnością zdania nadrzędnego, np.:
Lo veo saliendo Widzę go wychodzącego Lo vi saliendo Widziałem go wychodzącego
Lo verć saliendo Zobaczę go wychodzącego
Gerundio poprzedzony przyimkiem en oznacza czynność uprzednią, która nastąpiła bezpośrednio przed inną czynnością, np.:
En llcgando tu, me marcho yo Jak tylko nadejdziesz, odejdę.
Gerundio używa się w konstrukcji opisowej wyrażającej proces lub stan czynności.
1. Poprzedzony czasownikiem estar, gerundio wyraża trwanie jakiejś czynności w pewnym określonym momencie, np.:
Estoy Słuchąm
Estaba escuchando musica Słuchałem muzyki
Estare Będę słuchać
2. Gerundio poprzedzony czasownikiem ir oznacza stopniowy rozwój procesu, czynności, np.:
La fiebre va bajando Temperatura stopniowo ustępuje
3. Gerundio poprzedzony czasownikiem seguir lub continuar oznacza kontynuację czynności, np.:
Seguimos leyendo Czytamy nadal
Sigue durmiendo Dalej (nadal) śpi
Continua escuchando Dalej (nadal) słucha