0001201

- 18

To stracenie odrębnej właściwości piśrwiast-ków przy chemicznym połączeniu się, występuje jak najdokładniej na jaw przy tworzeniu się wody. Węglik jest lekki, pali się, kwasoród jest potrzebnym do oddychania, a przedmioty palą się w nim jasno. Woda jest ciężką, nie pali się owszem gasi ogień, a zwićrzęta oddychające płu* cami w nićj umierają. Zatćm woda jest zupełnie innśm nowćm ciałem, ze zupełnie innemi właściwościami.

Woda ma tę własność, że się łączy ze wszystkiemu ciałami, które ją znowu mogą na pierwiastki rozłożyć. Tak jak woda powstaje z wodo-rodu i kwasorodu, tak znowu można wodę zamienić na te dwa gazy, czyli rozłożyć na wodoród i kwasoród. Drzewo wciąga w siebie wodę, a ta rozłożona na pierwiastki, tworzy twarde drewno i pień; zwićrze napije się wody, a zrozłożonćj na pierwiastki, tworzą się mięśnie.

Łączy się z rozmaitemi płynami, jednakże nie łączy się z olejem. Również rozpuszcza sole, czyli nasyca się solą. To nasycenie ma swe granice. We funcie wody da się rozpuścić i dwa funty cukru, aż z tego powstanie gęsty syrup, ale soli we funcie wody nie rozpuści się więcej jak 170 gramów, czyli trochę więcój jak ćwieić funta.

Woda ma tę ważną właściwość, że wiąże ze sobą cieplik. To znaczy; gdy woda paruje, uprowadza ze sobą ciepło. Potrzebuje ona znacznego ciepła, aby zamienić się w parę; zamieniona w parę ciepło to ze sobą unosi. Człowiek, gdy się poci, ochładza się, gdyż gorączka z niego z kroplami potu ulatuje. Na wiązaniu cieplika przez parę wodną polegają ogrzewanie pokoji parą. Z tego tćż powodu wieczorem woda w jeziorach cieplejsza od powietrza atmosferycznego, gdyż to ostatnie cieplik wypromieniowało, gdy woda go jeszcze nie wydzieliła.

W naturze nigdzie nie natrafiamy na czystą wodę; jest ona mnićj lub więcćj zmięszaną z cząstkami ziemi, po którćj płynie. Źródła są zaprawione to wapnem, to solami, to żelazem, rzćki pełne błota i cząstek organicznych, nie mówiąc już o jeziorach i stawach, w których rok rocznie gniją miliony stworzeń i roślin. Jeźli rzeka płynie po czerwonćj glince z rudą żelazną, woda będzie czerwona; czarna zaś na trzęsawiskach i torfowiskach. Spływająca woda z lodowców alpejskich i amerykańskich Kordylerów jest koloru mlćcznego, ponieważ unosi ze sobą mnóztwo wapna. Woda rzćki Rio-Negro w południowćj Ameryce jest całkiem czarna, ztąd nazwa „czarna rzćka“. Wody gajzerów irlandzkich są zielone. Tylko w przezroczystych wodach np. jeziora genewskiego, w zatoce neapolitańskiój i w niektórych częściach Oceanu Spokojnego, gdzie drobne przedmioty można w znacznćj dojrzćć głębokości, przedstawia się woda w kolorze błękitnym.

Woda dćszczowa także nie jest czystą, albo-