- u —
spływając z dachów, przez rury, sprowadza ze sobą różnorodne brudy, części z dymiących kominów, odchody ptasie, zarodki zwierzęce i roślinne. Niejedne z nich mogą być mianowicie oczom szkodliwe. Pominąwszy, że twarz myć we wodzie w którćj najrozmaitsze brudy są rozpuszczone, nie koniecznie godną jest naśladowania, trzeba jeszcze zawsze mićć na uwadze, że to grozi niebezpieczeństwem.
Woda stojąca w stawach i dołach nie jest zdatną do picia, ponieważ w nićj znajduje się zawsze mnóztwo rozmaitych żyjątek, jednych żywych, innych już w stanie agnilizny. Wprawdzie nicby nie szkodziło, gdyby kto połknął żabę, albo jaszczurkę, bo to me groziłoby żadnym niebezpieczeństwem. Natomiast grozi niebezpieczeństwo połknienia trzewiaków, które we wnętrznościach człowieka zamieniają się dopióro na tesiemca. W takich wodach znajduje się wiele zgnilizny, która choroby nabawić może, i zarodki grzybków szkodzących zdrowiu.
We większych jeziorach i rzókach woda znajduje się w ustawicznym ruchu. Tam kwasoród może łatwićj działać i przyczyniać się do rozkładu odpadków, ztąd niebezpieczeństwo mniejsze.
Studnie powinne być głębokie, albowiem woda deszczowa, wsiąkając w ziemię, przeciska się przez nię i sprowadza ze sobą cząstki organiczne. Jim warstwa ziemi, przez którą woda przeciekać musi, jest grubsza, tóm czyściejsza woda do studni się dostaje, bo cząstki zgnilizny z wolna w ziemi pozoStawają. Jim więcćj w ziemi cząstek organicznych, jak odpadków kuchennych, odchodów ludzkich i zwierzęcych, zgnilizny, tóm woda nie-zdrowsza. Wtedy wywięzuje się amoniak i nadaje wodzie dziwny, dla nieprzyzwycząjonych wstrętny smak. Mianowicie dzieje się to wtedy, jeśli studnie są w blizkości cmentarzy, gdzie gniją ciała ludzkie.
Jakkolwiek taka woda jest wstrętną, zwłaszcza gdy się wić przyczynę smaku, jednakże przyzwyczajony do takiśj zatrutćj wody znajduje każdą inną czystą niesmaczną i jałową.
W koło studni powinno być jak najczyściój. Jeźli kto chce wypić szklankę wody, dba przede-wszystkiśm, aby szklanka była czysta. Owóż studnia jest wielką szklanką, z którśj dopićro w małą szklankę nabićramy. Cóżby nam pomogło, gdybyśmy małą czystą szklanką nabićrali z wiel-kiśj brudnćj szklanki? Woda jak powietrze jest niezbędnie do utrzymania życia potrzebną, jest ona naszym pokarmem, o nię tćż starać się winniśmy, abyśmy ją mieli czystą.
A do tego tak mało potrzeba!... Potrzeba tylko, aby przy studni nie cierpićć brudu i nieczystości. Nieczystość przy studni wsiąka do studni. Jak niezdrową jest woda, gdy studnia pełna liści od drzewa, sieczki i innego brudu! Jak człowiek dbały o czystość może znieść, aby tym samym kubełkiem, którym wylewa nieczystości,