018601

300

301

do apteki nieraz daleko,' oszczędzone więc kłopoty, bo otwierasz szafkę i wyjmujesz z niej to co dla chorego potrzeba. Także płótna, opaski i koce, które potrzebne są do zawijań trzeba trzymać w osobnem miejscu, aby je mieć zaraz w razie nagłej potrzeby; w takich razach najczęściej ludzie głowę tracą, więc zawczasu o tern pamiętaj.

Polecone przeze mnie zioła.

Przypuszczam, że zwolennicy mojej metody leczenia urządzili sobie apteczki ze ziół zebranych własnoręcznie. Pewniejsze bowiem lekarstwo, gdy świeże ziółko sam sobie urwiesz i wysuszysz. Przy pomocy „Zielnika^u (Atlas roślin leczniczych) ¹), gdzie podane są dokładne opisy i ryciny wszystkich ziół, poznanie roślin i zbieranie uła- ¹ twione jest nadzwyczaj.

Niektóre zioła można bardzo dobrze chodować we wazonku, jako ozdobę pokoju, inne w ogrodzie. Zresztą gdy się ma większy ogród można łatwo bardzo wiele ziół zasadzić i pielęgnować. Niektóre jednakże zioła nie udają się dobrze w ogrodzie, gdyż warunki ogrodowe nie są jej odpowiednie. Pan Bóg wskazał każdej roślinie miejsce, na którem najlepiej buja i rośnie. Podaję poniżej wskazówkę, gdzie znaleść można polecone przeze mnie rośliny, kiedy kwitną i kiedy zbierać je należy.

1)    Aloes pospolity można pielęgnować w pokoju, kwitnie w południowych krajach w lipcu. Na południu rośnie także w stanie dzikim.

2)    Aloes-agawa amerykańska rośnie dziko w Meksyku i we Włoszech. U nas trzymają ją w cieplarniach, gdzie kwitnie po wielu latach, kwitnie w lipcu.

3)    Anyż (Pimpinella anisirn, Anis) rośnie w ogrodach, sieją go na polu. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Działa podobnie jak koper.

4)    Arnika, Pomornik (Arnica) rośnie na łąkach leżących przy lasach, na górzystych i mokrych miejscach, szczególniej na wilgotnjmh mchem porosłych i bagnistych łąkach. Kwitnie w czerwcu i lipcu, kwiat łatwo rozpoznać. Całą roślinę użyć można w celach leczniczych. Liście dobre są na herbatę w cierpieniach wątroby. Z korzeni robimy tynkturę arnikową.

5)    Babka (Spitzwegerich, Planłago lanc.) znaną jest każdemu. Rośnie na suchych łąkach, na brzegach dróg i na murawach wszelakich. Kwitnie w kwietniu do października. Wyciśnięty sok babki leczy rany.

6)    Bez czarny (Hollunder schwarzer, Sambucus ni-gra) rośnie w całej Polsce, często w stanie dzikim; bywa także sadzonym w ogrodach; lud sadzi go około domu. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Herbata z kwiatu pędzi poty,

7)    Bez niski (Attichwurzeln, Sambucus ebulus) rośnie w wilgotnych rozpadlinach skalistych, w mokrych jarach leśnych, na gruzach, ruinach i polach. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Używa się tylko korzeni na herbatę lub proszek.

8)    Bluszczy k, kurdybanek (Gundelrebe, Glechoma hcder.) rośnie w miejscach cienistych, na wilgotnych trawnikach, w lasach, krzakach i na wilgotnych polach. Kwitnie w kwietniu i maju.

9)    Bobrek trójlistny (BitterHee, Menyanthes trifol.) znachodzi się na bagnach, na mokrych bagnistych łąkach i w rowach. Kwitnie w kwietniu i maju.

10)    Borówka (Heidelbeerc, Vaccinium myrłillus) rośnie najchętniej na piaszczystej ziemi, tak w lasach liściastych, jak szpilkowych, w gajach i na bagnistych miejscach. Kwitnie w maju i czerwcu.

11)    Centurja (Tausendguldenkrauł, Erythraea Cen-

1

Zwracamy uwagę na „Zielnik¹⁴ czyli „Atlas roślin leczniczych⁴⁴, poleconych przez ks. Kneippa w jego dziełach, który wyszedł wksięgaimi J. Kósla w Kempten. Kupić go można w każdej księgarni polskiej lub zażądać sprowadzenia. Zawiera on wierne ryciny obrazowe wszystkich roślin leczniczych, wykonane bardzo dokładnie i wyraźnie. Dołączony do nich tekst objaśniający ułatwia każdemu, bez znajomości botaniki, wyszukanie w lesie i polu każdego zioła dla swej domowej apteki. „Atlas¹¹ ten wyszedł w 3 wydaniach. Wydanie 1. ma 20 kartonów wykonanych fototypem i tekst objaśniający — kosztuje broszurowany 3 M. 60 fen. = 4 Kor. 30 gr., opr. 6 Kor. 20 gr. Wydanie II. ma 41 kai-tonów z rycinami o naturalnych kolorach i tekst objaśniający. Kosztuje 8 M. = 9 Kor.

60 gr., oprawny w płótno 10 M. = 12 Kor. Wydanie III. wykonane drzeworytem czarnym, z objaśnieniami polskiemi kosztuje 80 fen. = 1 Kor., opr. 1 M. = l Kor. 20 gr.

„Zielnik⁴⁴ wyszedł także w języku czeskim, francuskim, angielskim i włoskim.