0008701

166

Mieszka tu przez zimę hrabina Róża z Potockich Krasińska, Ordynatowa opinogórska, dla zdrowia swych dzieci, Adama, Elżbiety i Zosi, wdowa, pani bardzo szlachetnego z wszechmiar usposobienia, wszelkiego szacunku godna; wszyscyśmy jej radzi. Była u niej w od-wiedzinę jej matka, Adamowa Potocka z Krzeszowic, i była u mnie na plebanji, bardzo grzeczna.

Dnia 30-go lipca 1883 roku „w przytomności licznych gości¹¹ poświęcił ks. Stolarczyk świeżo otwartą szkołę snycerską w Zakopanem. Dzwoniono już na to kazanie od dawna, bo że górale mieli przyrodzone zdolności do rzeźby, do zdobnictwa w drzewie, o tern przeświadczeni byli wszyscy

Dnia 31-go lipca 1886 roku przyjechał do Zakopanego z wizytą kanoniczną książę biskup krakowski, Albin Dunajewski.

' J_;uż autor Wycieczki w Tatry, drukowanej w „Czasie¹¹ w roku 1863 pisał-w tej kwestji, co następuje: „Zawszem przypuszczał, a przynajmniej przypuszczać pragnąłem, że górale tutejsi, obdarzeni bystrym umysłem i życia fantazją, powinni z drzewa wyrabiać rzeźby, jak to często spotykać można u plemion góralskich Szwaj car ji, Tyrolu i Szwarcwaldu. Przy małem zatrudnieniu w polu, a w lecie przy pasieniu bydła na halach, jakżeby użytecznie ten czas mogli zapełniać rzeźbieniem różnych drobnostek, szczególniej chłopaki, co to lubią bawić się nożykiem...¹¹ Do tego samego (za przykładem prof. Janoty) namawiał i Br. Gustawicz w roku 1879 w swych „Kilku wspomnieniach z Tatr¹¹ (w „Wędro-wcu¹¹). „Już oddawna było wska-zanem — pisał w tej sprawie — aby który z małych Zakopian był się nauczył toczyć. Drobiazgów z kosodrzewiny gustownie toczonych nie mało pozbyć się można nietylko między gośćmi, ale indziej także jeszcze. Gdyby pozwalający sobie na przybycie swoje stawiać bramy tryumfalne, zamiast tak dziecinnego i ckliwego dogadzania próżności swojej, byli raczej pomyśleli nad wprowadzeniem i utrwaleniem w Zakopanem jakiego zatrudnienia łatwego do wykonania, a zapewniającego stały zarobek, rozsądniej i lepiej byli by postąpili, niż rozmyślnem rozrzucaniem i wyrzucaniem pieniędzy, nie przyczynia-jącem się do istotnego dobra Zakopian. “

Przybył po południu. Wyjechało naprzeciw 120 koni, po drodze strzelano. Były dwie bramy tryumfalne: jedna na Starej Polanie, druga gotycka zaraz za mostem. Lud wielki i cała publiczność była zgromadzona. Strzelano z moździeży i torpedy z Krakowa sprowadzono. Przyjęcie było tak wspaniałe, iż nawet innowiercy byli poruszeni, jak sami zeznawali. Wizyta trwała od 31-go lipca do 4-go sierpnia: po południu odjazd nastąpił do Poronina.

Dnia 1-go sierpnia była niedziela. Sumę celebrował ks. kanonik Pelczar. Kazanie miałem ja, pleban miejscowy, aż półtorej godziny po ludowemu. Dnia 3-go sierpnia była wycieczka: do Kościeliskiej Doliny. Jego Excel. Książę-biskup wybierzmował przeszło 1400 ludzi, był z wszystkiego zadowolony, bardzo serdecznie do ludu przemawiał. Lud płakał, a przy odprowadzinach do bram na głos beczał. Rozstanie było bardzo rzewne, bo też to biskup, jakich może mało jest w kościele bożym. Jego szlachetne, ojcowskie, prawdziwie apostolskie obchodzenie się w każdym kierunku było do podziwienia. Nie mam słów na to określenie; wszystkich nas oczarował. Niech mu Bóg da zdrowie.

Państwo hr. Raczyńscy dali mi nietylko kucharzy, ale i wiele z swego dopomogli: hr. Edward Raczyński i Róża z hr. Potockich l-o voto Krasińska, 2-o voto Raczyńska. Do stołu zasiadło 50 osób, to księży, to świeckich z gości tu bawiących.

Jednem słowem wizyta odbyła się bardzo pomyślnie.

W roku 1887 „było w Zakopanem więcej, jak po wszystkie lata gości“: przeszło 3000. A wśród nich znalazł się jeden specjalnie dla ks. Stolarczyka miły: ksiądz biskup Krasiński, „z Wilna wywieziony r. 1863 do Wiatki, gdzie 22 lat prze-biedził, przecierpiał¹¹.