0929DRUK00001786

274

ROZDZIAŁ V, UST. bl

Wartości refrakcji średniej R_m, obliczone z powyższenh wartościami stałych, umieszczone są w tablicy z argumentem z

Refrakcję prawdziwą oblicza Bessel według wzoru

iŁ = Rm (-BT)^A . y\

u którym czynnik B znajduje się w związku z ciśnieniem ba-rometrycznem, czynnik T z temperaturą barometru, a czynnik y z temperaturą zewnętrzną powietrza. Wartość logarytmu każdego z tych czynników podana jest w oddzielnych tablicach z odpowiedniemi argumentami.

Bessel kładzie dalej R_m = a tang s'\ tu a nitflma już zna czenia stałej refrakcji, lecz je*t to wielkość zmienna, której wax tość ptzy niewielkich s' mało się różni od stałej <x„. Wartość-log a oraz wykładników potęgowych A i X podana, jest w tablicy z argumentem s.

Rfffrakcję prawdziwą zatem z tablic Bośla otrzymuje się według wzoru

log R„ = log a -j- A (.log B -|- log T) + X log y + log tang s, a tablice podają

log a, A i X, obliczone dla argumentu z,

logi?    «    «    «    stan barometru,

log T    « temperatura barometru,

log y    «    «    «    temperatura zewnętrzna.

kułyby chodziło o znalezienie refrakcji dla znanej praw dziwej odległości zenitalnej z, można to osiągnąć przez przybliżenia. Jednakże w tablicach Bess la obok log a, A i X podane są też odpowiednie wartości log a', A' i X' z argumentm s.

Tablice B e s s 1 a pojawiły się po raz pierwszy wraz z jego teorją refrakcji w dziale Fundamenta aslronomiae (Regio-monti, 1818), a potem uzupełnione i nieco zmienione w Astro-nomische Untersuchungen, t. I. Przedrukowywane potem były wielokrotnie w zmienianym rozmaicie układzie, np. w podręczniku Astronomji sferycznej Chauyeneta, w 7-cyfrowych tablicach