0929DRUK00001700

488 ROZDZIAŁ X, UST. 108

odchylenia od średniego położenia momentalnego bieguna znoszą się prawie w zupełności.

Jeżeli witw obserwujemy przejście gwiazdy przez południk, to jest to obserwacja przejścia przez jedynie znany nam, wyznaczony przez obserwacje południk średni; obserwacje takie nie określają nam okresu stałego, którym jest okres obrotu ziemi dokoła osi momentalnej, ale okres nieco różny od tego ostatniego i co do długości nieco zmieniły. W jakii n granicach zawarte są te zmiany możemy z łatwością obliczyć.

Niechaj oznacza na rycinie 82 P_w średni biegun świata, Z zenit miejsca obserwacji, a kolo P_WZ .średni południk tego miejsca; niech oznacza dalej punkt P momentalny biegun świata w chwili obserwacji, a wiej kolo PZ momentalny południk. Jeżeli przez cp_M i cp oznaczymy odpowiednio średnią i momentalną szerokość miejsca obserwacji, to jest

P* Z = 90° — <£*, PZ = 90° — 9.

Pewna gwiazda przechodzi przez południk momentalny w punkcie G, a przez południk średni w punkcie 0t_m. "W chwili przejścia tej gwiazdy przez południk średni, prawdziwym jej