0929DRUK00001798

486

ROZDZIAŁ X, UST. 108

Widzimy więc, że pierwszym warunkiem dokładnego określenia odstępu czasu jest dokładne określenie jednostek czasu, w których dany odstęp czasu może być wyrażony. A dalej, gdy długość dwóch odstępów ma znajdowy się ściśle w tym samym stosunku, co liczby, wyrażające ich długość w tych samych jednostkach chrisu, to jednostki czasu muszą mic*e wartość zupełnie stalą, albo też przynajmniej zmieniać sBg tak nieznacznie, ażeby zmiany te na wartość wspomnianego stosunku nie wplywah w stopniu, przekraczającym granice błędów spostrzeżenia lub obliczenia.

!\idzimy z tych uAvag, jak pierwszorzędne i zasadnicze znaczenie w badaniach astronomiijhnyc-h posiada dokładna definicja jednostek czasu i krytyczne zbadanie icli sta-lości, albo też stopnia ich prawdopodobnej lub też faktycznej zmienności. Ze pomiar czasu nie tylko w badaniach astronomicznych ma znaczenie zasadnicze, o tem niema potrzeby szerzej się rozwodzić. Specjalne znaczenie, jakie sprawa ta posiada dla astro-nomji, wynika stąd, że zjawiska astronomiczne uznano za najbardziej nadające się do dokładnej definicji jednostek czasu i badania ich zmienności, a co za tem idzie, też do pomiaru Czasu i ścisłej definicji epok.

Epokę jakąś w astronom,, okrgpla się zazwyczaj przez podanie odstępu czasu, wrażonego w znanych jednostkach czasu, który ją dziefj od innej jakiejś epoki, ściśle zdefiniowanej. -fSezywiście punktem wyjścia musi tu być jakiś moment, określony niezależnie od pomiaru odstępiuł>zasu, np. chwila, w których szereg wielkości, zmiennych aa sposób określony, posiada pewną, stAAucrdzoną przez oliŁrwacjg, wartość. Takie fakta astronomiczne są podstawą chronologji astronomicznej; stanoAvią one jakby rusztoAAmnie, AveA\mitrz którego w odpowiednich miejscach grifpują się zdarzenia historyczne., albo pewne epoki, astronomicznie Avyznaczone.

W rozdziale niniejszym zajmiemy się rozw ażaniem A\^Tszyst-kich tych okoliczności, z któremi związana jest sprawa dokładnej definicji epoki oraz pomiaru czasu.

108. Okres obrotu ziemi dokoła osi. Jednostki zasu Awypro-Avadza astfonomja ze zjawisk, poAAdarzającyoh się perjoclyeznie.