190 JAKOB PARNAS
TABLICA 4.
Ciśnienie w mm. Hg. . |
Zawartość w 100 cm. krwi cm. C0t |
0,6 |
7,1 |
2,3 |
13,7 |
5,5 |
19,5 |
8,2 |
24,7 |
10,6 |
27.0 |
28,3 |
38,1 |
54,3 |
46,7 |
82,0 |
55,7 |
125,0 |
57,7 |
Z całej zawartości dwutlenku węgla we krwi przypada około 60% na osocze, a około 40% na ciałka czerwone. O związkach, w których się C02 we krwi znajduje, możemy powiedzieć tylko tyle:
Węglany alkaliczne, zawarte w osoczu, już przy najniższem ciśnieniu C02, jakie w organizmie zachodzi, przechodzą w dwuwęglany; sole alkaliczne białek kwaśnych (globuliny) rozkładają się wprawdzie pod wpływem kwasu węglowego, ale dopiero przy kon-centracyach jego znacznie wyższych, aniżeli te, które w organizmie zwierzęcym napotykamy. Tym więc połączeniom udziału w wymianie oddechowej dwutlenku węgla przyznać nie możemy. Natomiast jest prawdopodobnem, że ciała białkowe wolne, jako mające własności słabych zasad, wiążą słaby kwas węglowy i odszczepiają go w miarę jego ciśnienia. Tego rodzaju reakcye wykazano zarówno dla białka surowicy, jak i dla hemoglobiny, której składnik białkowy wiąże dwutlenek węgla w ciałkach czerwonych.
Jeżeli nasycamy krew dwutlenkiem węgla, to alkaliczność surowicy wzrasta: surowica zawiera więcej węglanów alkalicznych, aniżeli przy niższem ciśnieniu kwasu węglowego, chlor z niej przechodzi do ciałek czerwonych. Niektórzy fizyologowie przypisują temu zjawisku sprawę oddechową; zwiększona alkaliczność osocza, opłukującego bezpośrednio tkanki, ma ciśnienie dwutlenku węgla utrzymywać na niższym poziomie i umożliwiać doskonalsze nasycenie nim krwi.
Nie będziemy tu omawiali przebiegu krzywej ciśnienia dwutlenku węgla we krwi, poniżej ciśnienia 30 mm. Hg.; dziedzina ta nie ma znaczenia dla procesów wymiany oddechowej. Również obojętną jest kwestya, czy całkowita ilość zawartego we krwi dwu-