192 JAKÓB PARNAS
TABLICA 6.
Rodzaj |
Zawartość cm8 gazu w* 100 cm3 krwi tętniczej |
Zawartość cm3 gazu w 100 cm3 krwi żylnej |
100 cm8 krwi | |||
tlenu |
dwutlenku węgla |
tlenu |
dwutlenku węgla |
straciło cm3 tlenu |
zyskało cm3 dwutlenku węgla | |
Człowiek . . |
19 do 21 |
35 do 40 |
12,5 |
45 |
6 do 9 | |
Pies..... |
22,4 |
44,2 |
14,5 |
50,1 |
7,9 |
5,9 |
Koń..... |
14,0 |
49,4 |
6,7 |
55,9 |
7,3 |
6,5 |
Kura..... |
10,6 |
56,6 |
4,1 |
57,5 ? |
6,5 |
— |
Żaba..... |
12,5 |
40 |
— |
— | ||
Żółw morski . |
4,7 |
49 |
3,1 |
52.5 |
1,6 | |
Grłowonóg . . |
4,6 |
3,9 |
0,4 |
6,6 |
— |
Zawartość tlenu we krwi danego osobnika jest bardziej stała, aniżeli zawartość dwutlenku węgla: ta ostatnia zmienia się w wysokim stopniu zależnie od wydatnośoi wentylacyi płucnej.
Podane w tablicy zawartości gazów we krwi żylnej ssaków i ptaków odnoszą się do krwi z prawej komory serca: są to zatem wartości średnie z różnych krwi żylnycb ciała, które pod względem zawartości gazów mogą między sobą bardzo znacznie się różnić. Zawartość tlenu i dwutlenku węgla we krwi żylnej zależy od intenzywności przemiany materyi w narządzie, z którego krew odpływa; podamy tu przykład skrajny : krew, odpływająca z pracującego mięśnia (dźwigacza górnej wargi konia) zawiera w 100 cm* tylko 3*39 cm3 tlenu natomiast 70 cm3 dwutlenku węgla, wartości daleko odbiegające od podanych wyżej przeciętnych.
Przeciętna strata tlenu w naczyniach włoskowatych wynosi u ssaków około 7*5 cm3 na 100 cm3 krwi; zależnie od stanu czynności danego narządu może ona być większą lub mniejszą.
Wspomnieliśmy już, że nie możemy wnioskować z zawartości tlenu we krwi o jego ciśnieniu, jeżeli krew jest prawie nasyconą. O ciśnieniu dwutlenku węgla również z zawartości wniosków zupełnie pewnych wysnuwać nie możemy, gdyż przebieg krzywej ciśnienia jest zależny od alkaliczności krwi. Prawdziwe wartości ciśnień znamy tylko z doświadczeń tonometrycznych.
Ciśnienie tlenu we krwi tętniczej królika, oddychającego powietrzem atmosferycznem, wynosi 106 do 130 mm. Hg., zależnie od wentylacyi płucnej : jest ono zawsze niższe od ciśnienia tlenu