WYDALINY 383
wych. Tym sposobem siarka neutralna jest wyrazem niezupełnego utlenienia drobiny Jfiałka.
Kwas węglowy znajduje się w moczu bądźto w stanie wolnym, bądź związany z zasadami mineralnemi w postaci węglanów i dwuwęglanów. W moczu ludzkim przy żywieniu mięszanem znajduje się w ilościach nieznacznych, natomiast przy żywieniu ro-ślinnem, w szczególności u zwierząt roślinożernych, występuje w obfitej ilości. Wolny kwas węglowy znajduje się w moczu 4 —9°/0 objętości. Ciśnienie parcyalne kwasu węglowego w moczu bywa nieco wyższe, aniżeli we krwi. Zawartość związanego kwasu węglowego w moczu ludzkim bywa zazwyczaj różną. Węglauy i dwuwęglany, spotykane w większej ilości w moczu przy żywieniu wyłącznie roślinnem, zawdzięczają swe powstanie kwasom organicznym, zawartym w strawie roślinnej, jak n. p. kwas mlekowy, winowy, bursztynowy, jabłkowy, które z łatwością zmieniają się skutkiem utlenienia na węglany. Stąd pochodzi, iż mocz zwierząt roślinożernych bywa alkaliczny od obecności węglanu sodu i wapnia, ten ostatni zaś wypada częstokroć w roztworze w postaci soli zasadowej, powodując mniej lub więcej silne zmącenie moczu.
Sód i potas. Sód zawarty jest w moczu przeważnie w postaci chlorku sodu tak, iż przy oznaczaniu chlorków w moczu można w przybliżeniu drogą obliczenia określić zawartość sodu, natomiast potas bywa związany głównie z kwasem fosforowym, mała tylko część wydziela się w postaci chlorku potasu.
W moczu prawidłowym zawartość sodu bywa, w szczególności przy żywieniu mięszanem, większa niżli potasu. Człowiek dorosły wydziela w ciągu 24 godzin przeciętnie 4 —7 gr. sodu (jako Xa2 0) a 25—4 gr. potasu (jako idf.0).
Amoniak w stanie wolnym znajduje się w świeżym moczu prawidłowym, zaledwo w śladach. Główna część zawiera się w postaci soli amonowych (fosforanów, węglanów). Ilość wydzielonego amoniaku wynosi 06 —08 gr. na dobę i zależy od rodzaju pożj"-wienia. Pokarm m.ęsny wzmaga wydzielanie amoniaku, karma roślinna zmniejsza ie. W ogóle podnieść trzeba, że organizm zwierząt mięsożernych posiada w daleko wyższym stopniu zdolność tworzenia amoniaku, aniżeli zwierząt roślinożernych.
Wapno i magn znachodzą się w moczu, związane głównie z kwasem fosforowym, w nieznacznej t}7lko części z kwasem siar-