FizykaII21201

206

Fig. 88.

dzwonu, i był do niej obrócony, a mniejszy na drugim końcu można było przyłożyć do ucha, aby usłyszyć głos dzwona, wywołany przez uderzenie młotem i rozchodzący się po wodzie. Z wymierzonej odległości drogi, którą tu głos w wodzie przebiega, i czasu upływającego między ujrzeniem płomienia, a usłyszeniem tegoż głosu z wody przy temperaturze 8°-lC, oznaczono chyżość V = 1435 metrów, która od chyżości F= 1437, obliczonej z powyższego wzoru, jak widać, bardzo mało się różni, jeśli w nim dla 8°C, na mocy spostrzeżeń Grassego n—0‘000049, a według Koppa s = 0999775 położymy.

Wertlieim znalazł daleko mniejszą wartość cliyżości głosu w wodzie, mianowicie V — 1175 4 metrów w temp. 15°C., u-żywszy do prób tak zwanych piszczałek wodnych, w których słup wody bywa w drgania wprawiony, podobnie jak w zwykłych piszczałkach słup powietrza lub jakiego gazu i tłumaczy tę. znaczną różnicę tern, że ciśnienie w cieczach nie przenosi się natychmiast jednostajnie we wszystkich kierunkach, jak powszechnie utrzymują, i dla tego rozszerzenie poprzeczne walcowego słupa cieczy, zawartego w osłonie, zupełnie rozszerzalnej, wskutek chwilowego nacisku na jedną podstawę, nie jest całkiem równe skróceniu długości jego, tym naciskiem sprawione-