523
523
Fig. 285.
n9 przechodzą przez pierwszą pryzmę niezałamane i dwoją się dopiero przy wnikaniu w drugą, gdzie wiązka promieni zwyczajnych idzie bez załamania dalej i występuje lak samo przez ścianę os w powietrze, nie zmieniając swego kierunku; wiązka zaś promieni nadzwyczajnych, doznawszy załamania, opuszcza te drugą pryzmę w zupełnie innym kierunku, jak to widać z figury 286. Celem pryzmy Rochona jest przeto, obydwa przez podwójne załamanie powstałe obrazy bardziej oddalić od siebie, niżbyto jednolita pryzma z tego samego kryształu uczynić była w stanie. Kąt odchylenia e promieni nadzwyczajnych od kierunku promieni zwyczajnych zawisł od wielkości łamiącego kąta bos' drugiej pryzmy i daje się. z niego obliczyć, znając skaź-niki załamania obu promieni w spacie i górnym krysztale Gdy kąt bos' ma wartość 30°, 40°, 50°, 6UW, odchylenie e wynosi kolejno 19'30", 28' 20", 40', 57' 40". Można je też z łatwością oznaczyć na drodze doświadczenia, patrząc przez taką pryzmę na okrągłą tarczę, ustawioną w takiej odległości z, aby się obydwa powstające obraz}’ tylko co dotykały. Wówczas środkowe punkta tych dwóch obrazów są od siebie oddalone o średnicę & tarczy kolistej, a styczna
ką:ta e t. j. tang e =z —. O mikrometrze Rochona w tomie dodatkowym.
Pryzma Nikola sporządza się z dwóch ukośnych równoległo-ścianów czystego spatu islandzkiego, mających około 20 do 30 Milimetrów długości, a 8 do 9 szerokości, w których zeszlifo-Wuje się najprzód małe naturalne ściany romboedru w ten spo-s°b, aby zamiast kątów 71° tworzyły tylko 68° z krawędziami rozwartych kątów dwuściennych, a następnie ścina się obydwa Juz zmienione romboedry tak, aby w każdym powstała ściana li sto padła do nowych ścian romboedru, przechodząca przez