94297201

656 A. ROSNER

rząt wykazano dowodnie ten stały ruch cieczy ku ujściu trąbki w ten sposób, że wprowadzano drobne cząsteczki barwika (tusz) lub jaja glist do jamy brzusznej i spostrzegano ich poruszanie się ku trąbkom, wchodzenie w ujście brzuszne i wędrówkę ku macicy. Doświadczenia te robiono u żab i u samic królika.

Długość trwania wędrówki jajka przez jajowód nie jest znana. U myszy trwa ona około 5 dni, u świnki morskiej tydzień, u suki nawet 10 dni. Należy przypuszczać, że u człowieka trwa ta wędrówka około tygodnia.

Dwie są siły, które przenoszą jajko. j. t. ruch migawkowy nabłonków i ruch robaczkowy mięśni trąbki. Ta druga siła odgrywa zapewne większą rolę w węższej, przymacicznej części jajowodu.

Nie wiemy kiedy rozpływa się i ginie jajko niezapłodnione, zapewne dochodzi ono żywe i zdolne do przyjęcia plemnika aż do macicy. Jeśli zapłodnienie nastąpiło bezpośrednio po wyjściu z jajnika, jaje odbywa pierwsze okresy rozwoju podczas swojej wędrówki przez jajowód. W przypadkach chorobowych, w których wskutek uszkodzenia aparatu migawkowego jajko odbywa swoją drogę zbyt powoli, zdarzyć się może, że powiększa się ono przez ten czas tak znacznie, że przejść nie może przez wąską przyma-ciczną część trąbki. W tych warunkach może pozostać w trąbce, przyczem rozwija się t. zw. ciąża trąbkowa. To samo stanie się, jeśli jajko w wędrówce swojej dojdzie do miejsca chorego, pozbawionego migawek.

Jeśli po stronie jajnika, który wydalił jajko, nie ma jajowodu, lub jest w ujściu brzusznem zarośnięty, albo kiedy po zniszczeniu przez chorobę migawek jajowód ten nie jest w stanie wciągnąć jajka w swoje ujście — wydarza się, że jajko przejść może na drugą stronę i odbyć wędrówkę przez drugi jajowód. Nazywa się to zewnętrznem przewędrowaniem jajka. Przypadki takie nie są u człowieka rzadkie.

Jaje przywędrowawszy do macicy, przebyło już pierwsze sta-dya rozwoju. Dostawszy się na błonę śluzową macicy, jaje zagnieżdża się w niej, co dzieje się w ten sposób, że tkanki stykające się z jajem, a więc w pierwszym rzędzie nabłonek a potem tkanka łączna i gruczoły ulegają zniszczeniu, przyczem jaje zapada się w głąb błony śluzowej. Jest ono wówczas tak małe (0’8 mm u Petersa), że, zapadłszy się pod powierzchnię dolnym swoim biegunem oddalone jest znacznie od warstwy mięsnej, zwłaszcza jeśli