Magazyn6
1101

3

ABISYNJA — ABRAHAMOWICZ DAWID

Z pomocą Włochów zwyciężył swych rywali i ustalił swą władzę, następnie wszakże chciał uniezależnić się od opieki włoskiej. W tym celu wysłał swego siostrzeńca Ras Makonen w charakterze posła do głównych mocarstw europejskich, celem nawiązania stosunków dyplomatycznych. Włochy uznały takie postępowanie za niezgc ine z traktatem odmiennie przez nich interpretowanym i w r. 1894 wystąpiły zbrojnie, wkraczając do A. z znacznemi siłami. Menelik wszakże zdążył stworzyć bitną armję, która w r. 1896 pod Adua pokonała Włochów w liczbie 26 000 żołnierzy, przyczem 400 Włochów poległo. Dnia 26. X. 1896 r. zawarto pokój w Addis Abeba, na podstawie którego Włochy zrzekły się wszelkich pretensyj do protektoratu. Ud tego czasu A. uznaną jest za państwo niepodległe; po wojnie światowej w r. 1923 (28. IX.) przyjęto ją do Ligi Narodów, wbrew cichej opozycji Włoch.

W r. 1908 Menelik II mianował swoim następcą wnuka swego Lij-Yasu (Lidż-Jeassu), syna drugiej córki swojej Waizeru Szoaragga, małżonki księcia Ras Mikael, wodza Gallów Wollo. Jednakowoż jeszcze za życia Menelika przejęła rządy cesarzowa Taitu, którą wszakże zdetronizowano w r. 1910. Menelik umarł w r. 1913 i po jego śmierci wstąpił na tron oficjalnie młody Lidż-Jeassu, którego wszakże przez proklamację publiczną zdetronizowano w r. 1916. Panowanie jego zaznaczyło się tylko tern, że zamianował on w r. 1914 ojca swego Ras Mikaela królem prowincji Tigre. Po detronizacji Lidża-Jeassu, powołano na tron starszą córkę Menelika II, imieniem Woize-ru Zauditu, następcą tronu zaś został Ras Taffari, syn Rasa Makonen, ur. w r. 1891. Po śmierci Zauditu, w r. 1930, Taffari wstąpił na tron pod imieniem Haile Sei-lassie I i panuje dotychczas. Żonaty jest z córką Rasa Sajum i ma trzech synów i 3 córki; najstarszy Asfaon Wosan, w roku 1931 proklamowany został następcą tronu. Jednocześnie ogłoszoną została konstytucja, na podstawie której istnieją 2 izby, których członkowie są mianowani, do czasu wprowadzenia systemu wyborczego.

W roku 193° Włosi, pod pretekstem, że granica na południowym wschodzie nigdy nie była ustaloną, wkroczyli do krainy Ogaden i zajęli miejscowość Ual-Ual, w której są źródła. Na tej podstawie powstały ponowne nieporozumienia pomiędzy

A. a Włochami, którzy, wbrew traktatowi z r. 1896, podjęli w r. 1935 nową, tym razem potężną akcję zbrojną, atakując jednocześnie północ (Tigre) z Erytrei (Massaua-Asmara-Adua-Aksum) oraz południe Ogaden) z Somali włoskiego: Mogadiszu—Dolo i Ual-Ual—Gerlogubi w kierunku na Har-rar. — Akcja ta, zakrojona na wielką skalę, jest paraliżowana przez Ligę Narodów, która postanowiła zastosować sankcje finansowe i ekonomiczne, przyczem należy zaznaczyć, że na decyzję tę niewątpliwie duży wpływ wywarło zdecydowane stanowisko Wielkiej Brytanji.

Literatura: F. K. Bieber: Kaffa. 2 tomy. Wien 1920. — L. de Castro: Nella terra dii Negus. 2 tomy. Milano 1915. — Dore: Kulturzonen von Nord~Abessinien. „Peterm.    Erg.-H.

Nr. 97. Gotha 1890. — J. Duchesne-Foumet: Misston en Ethiopie (1901—03). 2 tomy i atlas. Paris 1909. — O. W, Grabham and R. P. Black: Report of the Mission to Lakę Tana 1920—21. Catra 1926. — S. Korcsakotcski i J. Woy-dyno: Abisynja. Warszawa 1933. — O. K. Heim Abessinien. 3 tomy. Berlin 1918—21. — Leo B. Roberts: Travtlling in the Highlanda of Ethiopia. „National Gtographical Journal” _t Vol LXVIII_t Nr. 3 Sept. 1935.

Jerzy Loth.

Abrahamowicz Dawid.

Ur. 30. VI. 1839 w Targowicy Polnej pow. horodeńskiego. Uczył się czas jakiś w gimnazjum stanisławowskiem, poczem kształcił się prywatnie. Zajmował następnie poważne stanowiska w instytucjach społecznych i finansowych, jak Tow. Kredytowe Ziemskie, Galicyjskie Tow. Rolnicze (gdzie był wiceprezesem), Rada Powiatowa Lwowska, gdzie pełnił funkcje prezesa przez 25 lat zgorą. W 1898 został mianowany rzeczywistym radcą tajnym. Dość wcześnie rozpoczął działalność polityczną. Od 1869 do 1914 piastował mandat ao Sejmu galicyjskiego, od 1875 do 1918 — do austrjackiej Rady Państwa. Cesarz mianował go dożywotnim członkiem Izby Panów, A. jednak nie wszedł do tej Izby, aby nie rozstawać się z Radą Pań-sl wa. Należąc do starej arystokratycznej rodziny (obrządku ormiańsko-katolickiego) o tradycjach konserwatywnych, A. pozostał wierny przez cale życie przekonaniom zachowawczym. Należał w sejmie do grupy „podolaków“, stanowiących skrajnie konserwatywną grupę sejmową, złożoną z przedstawicieli wschodnio-galicyjskiej szlachty. W sejmie i parlamencie uchodził za znawcę spraw rolnych i spraw podatko-

1*