834 MACEDONJA I MACEDOŃSKA KWESTJA — MACLEOD HENRY DUNNING
próbowali kontynuować swą działalność w innych krajach, łącząc się między innemi z separatystami chorwackimi; dziełem tej współpracy był zamach na króla Aleksandra jugosłowiańskiego (9. X. 1934), akt zemsty za jego pracę na rzecz zbliżenia jugosło-wiańsko-bułgarskiego, które odebrało W. M. R. O. podstawę do działań w Bułgarji. Powszechne oburzenie na terorystów, jakie ogarnęło opinję międzynarodową po tej zbrodni, uniemożliwiło W. M. R. O. wogóle jakąkolwiek dalszą działalność. W Bułgarji pozostały jedynie legalnie działające „Bractwa" macedońskie, prowadzące działalność dobroczynną i oświatową. Działa tam również Naukowy Instytut Macedoński, wydający prace, stojące na stanowisku bułgarskiego charakteru M. Pakt wieczystej przyjaźni między Bulgarją a Jugosła-wją (1937) potwierdzać się zdaje tezę o likwidacji kwestji macedońskiej w jej dotychczasowej formie. Poszczególni działacze macedońscy nie przestają jednak w publikacjach domagać się autonomji dla M., właściwie zaś nawet niezależnego państwa macedońskiego.
Literatura: Ancel J. La Macidoine. Son śoolution contemporain t Paris 1930. — BaŁowski 11. t Państwa bałkańskie1800—1923 Warszawa 1938. — BaŁió A.s Srbi i Bugari u balkanskom »avezu i u medusobnom ratu. Beograd 1913. — Dier&audn N, 8.: Bołgaro-sjerbskija wzaimootnoszenijai makiedonskij wopros. Pje-trograd 1914 — Djordjeviłch T. Bm: La Macidoine. Paris 1919. — DraganofPLa Macidoine et łes ri forma. Paris 1908. — Erdeljanorić J.i Makedonski Srbi. Beograd 1925. — Gtopce-vi6 8.8 Makedonien u. Att-Ser&ien. Wien 1889. — Iranoff J.: La question macidontenne au point de ime historiquef ethnographi-que et statistięus. Paris 1920. — Krainikowmky: La ęuestion de Macidoine et la diplomatie euro plenne. Paris 1938. — Lamouche Ł.; Quinze ans d'histoire batkanique (1904—1918). Paris 1928. — Miletić L.t Makedonija i makedonskite b’lgari. Sof i ja 1925.— Pinom R.s La Q uestion de Macidoine „L* Europę et VEmpire Ottoman”. Paris 1917 — Rade// S.: Im Macidoine et la renaissance bulgare au XIX-e s. Sofia 1918. — Solaroff K.: La * Bułgarie et la question macidonienne. Sofia 1919. — Spomenica 26-godisnjice oslobodenja Jurne Sr bije. 1912—1937. Skoplje 1937. — Strupp K.s La situaiion juridiąue des Macidoniens en Yougoslame. Paris 1929. — Weigand O.: Ethnographie von Makedonien. Leipzig 1924.
Henryk Batowski.
M. urodził się w r. 1821 w Edinburgu. Poświęcił się studjom prawniczym i w r. 1849 został barristerem. W r. 1854 w związku z jakimś procesem zainteresował się teorją kredytu i odtąd już oddał się studjom ekonomicznym. W r. 1858 został dyrektorem „Royal British Bank". Umarł dn. 16. VII. 1902 r. w Londynie.
Metodologicznie uważał M. ekonomikę za naukę o charakterze przyrodniczym o wymienialności dóbr. Sądził, że „prawa, które rządzą różnemi stosunkami ekono-micznemi muszą być w ścisłej harmonji z prawami, które rządzą różnemi stosunkami gwiazd w ich drogach". Najbardziej jednak oryginalną, ale również najbardziej błędną teorją M. jest jego teorja kredytu. Istnienie procentu uważał on za oczywistość. Tak bowiem cena sprzedanych towarów, jak procent od pożyczonego kapitału „muszą" przekraczać koszta, sumę amortyzacyjną i premję ryzyka i „muszą" zawierać konieczny zysk. Dlaczego — tego M. nie tłumaczy, uważając to za fakt oczywisty i naturalny. Prowadziło go to do pojmowania kredytu jako kapitału, podobnie zresztą jak i pieniędzy i do przypisywania im produkcyjności. Te poglądy były później nieraz powtarzane w ekonomice i służą zwykle za uzasadnienie inflacji.
Ważniejsze prace: The Theory and Prac-tice of Banking. London 1855—1856. — Elements of Political Economy, founded on the doctrine of exchanges. London 1873— 1875. — On the Definition and Naturę of the Science of Political Economy. Cambridge 1862. — Thoughts on the Forth-Coming Election of a Professor of Political Economy. Cambridge 1863. — A Diction-ary of Political Economy. London 1862. — The Principles of Economical Philosophy (jest to drugie i uzupełnione wydanie „Elements of Political Economy"). London 1873—1875. — The Elements of Banking. London 1876. — Economics for Beginners-London 1878. — The Elements of Economics. London 1881—1886. — Lectures on Credit and Banking. London 1882. — The Relation between the Standart of Value and Price. London 1887. — On the Modern Science of Economics. London 1887. — The Theory of Credit. London 1889—1891. — Bimetallism. London 1894. — The Hi-story of Economics. London 1896. — On Credit. London 1897. — Indian Currency. London 1898. — The Law of Gresham and its Relation to Bimetallism. London 1901.— Poza tem ogłosił szereg artykułów w „Re-vue d’economie politique“, „Giornałe degli Economisti", „Contemporary Review“ i t. d.
Witold Trąmpczyński