297
BANKI
26 tys. akcyj imiennych w posiadaniu 324 właścicieli i 174 tys. akcyj na okaziciela. Do uczestnictwa w Walnem Zebraniu uprawnia posiadanie 30 akcyj imiennych lub na okaziciela.
Zysk roczny rozdziela się, jak nastęouje: wypłaca się 6% dywidendy, poczem z nadwyżki 10% przeznacza się na rezerwy, 6% dla personelu Banku, resztę zaś otrzymuje w */B skarb, a w */» — akcjonarjusze.
Notowania dewizy belgijskiej w Warszawie wynosiły w końcu:
1924 — 100 frb. ■* 25,90 zł.
1934 — 100 frb. - 24,82 zł.
1935 — 100 frb. *“ 17,86 zł.
BILANSE BELGIJSKIEGO BANKU NARODOWEGO
(w miljnnach franków belgijskich)
Data |
Złoto |
Dewizy złote |
Portfel weksli i potyczki zastawne |
Dług Państwa |
Obieg biletów |
Rachunki bielące |
Pokrycie kmszcowo-dewizowr obiegu i na-tychm. płatn. zobow.ł) |
31. XII. 1913 |
C49 |
167 |
696 |
_ |
1067 |
117 |
35.r% |
31. XII- 1918 |
265 |
IOI |
395 |
559 |
3 210 |
583 |
9,6% |
31. XII. 1925 |
364 |
3° |
2152 |
5 200 |
7 8i* |
459 |
4.?% |
29. XII. 1926 |
3 101 |
* 334 |
2 645 |
2 000 |
8 946 |
1094 |
53.r% |
25. XII. 1930 |
6 773 |
4 385 |
4180 |
1462 |
15 818 |
I 021 |
66,3% |
25. XII. 1934 |
12 523 |
— |
3 914 |
1699 |
17 591 |
1 J14 |
66,9% |
26. XII. 1935 |
17 286 |
— |
6 897 |
812 |
20 583 |
4 905 |
67.8% |
!) Od 1931 r. pokrycia wyłącznie złotem.
Literatura: BleuyekE onni La Banąue Nationale de Belgigue.
La tkioria et la fctilt. Bi tzdla ISIS.— Sprawozdania roczne
Banku Belgijskiego.
f) Szwajcarski Bank Narodowy (Scliwei-zerische Nationalbank). W 1826 r. ukazały się pierwsze bilety bankowe w Szwajcar j i, wypuszczone przez Kasę Depozytową miasta Berna. W następnych dziesiątkach lat nastąpiło powiększenie ilości instytucyj emisyjnych i wzrost sumy emitowanych banknotów; w 1880 r. 36 banków emitowało bilety wartości 93 milj. frs. Ustrój pieniężny szwajcarski z tych czasów cechowała wielka różnolitość, wypływająca zarówno z prawa bicia monet przez każdy kanton, jak też i z braku pr :episów prawnych, regulujących obieg biletów.
Zmiana konstytucji w 1874 r. umożliwiła wydanie w 1881 r. ustawy, wprowadzającej jednolite dla całego kraju przepisy w dziedzinie bankowości emisyjnej. Ustawa ta ograniczyła emisję banknotów do dwukrotnej wysokości wpłaconego kapitału bar.ku, ustaliła 40%-we pokrycie kruszcowe emisji i nałożyła obowiązek przyjmowania biletów, emitowanych przez inne banki. Obok tych dodatnich reform wprowadzono podatek od dopuszczalnej dla każdego bar.ku emisji, bez względu na jej faktyczną wysokość; wywołało to dążność ze strony banków do maksymalnego wykorzystania dopuszczalnej emisji, nada>ąc jej przez to sztywny charakter.
Wady systemu zdecentralizowanej emisji biletów skłoniły władze szwajcarskie w r. 1891 do zmiany konstytucji w kierunku upoważnienia do wprowadzenia monopolu emisyjnego (art. 39). Po kilkunastoletnich dyskusjach nad charakterem piywatnym lub państwowym nowego banku i nad jego siedzibą, uchwalono dopiero w r. 1905 ustawę, nadającą wyłączny przywilej emisyjny mającemu powstać Bankowi Narodowemu. Bank Narodowy rozpoczął swoją działalność 20 czerwca 1907 r.; w ciągu trzech lat następnych zostały wycofane bilety pozostałych 36 banków emisyjnych. Siedź bą prawną Banku został Bern, w którem zbierają się władze Banku z wyjątkiem Dyrekcji, urzędującej w Zurychu.
Do wybuchu wojny światowej Szwajcarski Bank Narodowy potrafił zapewnić stałość kursów franka, natomiast w czasie wojny i po jej zakończeniu aż do 1924 r. wahania kursowe franka w stosunku do dolara były dość znaczne; w 1918 r. frank wykazał agio 32%, w następnych zaś latach spadał chwilami więcej niż o 20% poniżej parytetu. Główną przyczyną tych wahań były wielkie zmiany, zachodzące w tym czasie w bilansie płatniczym Szwajcarji. Od 1924 r. zdołał Bank utrzymać franka na paiytecie. Zadanie to zostało ułatwione rozwiązaniem unji łacińskiej w 1926 r., dzięki czemu Bank pozbył się trudności związanych z napływem do Szwajcarji zde-