323
BANKI
i Wal ja). Przed wojną światową Lloyds Bank koncentrował już w sobie 48 banków. Była to pierwsza z wielkich insty-tucyj angielskich, która interesowała się bliżej operacjami z zagranicą. W roku 1911 nabyta została przez Lloyds Bank firma Armstrong & Cie w Paryżu i w Haw-rze i w ten sposób powstał bank afiłjowany Lloyds Bank (France). W roku 1917 do instytucji tej przystąpił National Provin-cial Bank w charakterze wspólnika; firma banku francuskiego przekształcona została na: „Lloyds and National Provinciał Fo-reign Bank“. W ten sposób dwa wielkie banki angielskie współpracują ściśle na terenie zagranicznym.
National Provincial Bank zawdzięcza nazwę swą instytucji, założonej w roku 1833 w New Castle on Tyne, pod nazwą National Provincial Bank of England. Bank ten ograniczał początkowo działalność swą do północnej części kraju. W roku 1837 otwarty został oddział w Londynie, który dopiero w roku 1865 przekształcony został na centralę banku. W przeciwstawieniu do innych „big five“ (5-ciu wielkich banków), rozwój National Provincial Bank zaznaczył się więcej przez otwieranie sieci oddziałów własnych, niż przez fuzję z inne-mi bankami. Dopiero podczas wojny światowej w roku 1917 nastąpiła pierwsza wielka fuzja z Union of London and Smith Bank. Bank ten pozostaje pod wpływem rodziny emigrantów niemieckich Schuste-rów.
Midland Bank założony w roku 1836, jako Birmingham and Midland Bank, z kapitałem 28 tysięcy funtów, przez 50 lat pracował niemal wyłącznie na tym samym terenie, co Lloyds. Rozszerzając stopniowo teren działalności swej na cały kraj drogą otwierania oddziałów i nabywania banków prowincjonalnych, bank ten pod ostatnią swą nazwą przedwojenną London City and Midland Bank, liczył na początku 1913 roku 96 oddziałów miejskich w Londynie, nadto 405 oddziałów i 248 agentur w całym kraju, razem 750 placówek. W czasie wojny, a zwłaszcza w latach powojennych, Ilość ta znacznie się powiększyła. Midland Bank stał się największym bankiem na kuli ziemskiej.
Pięć wielkich banków angielskich koncentruje u siebie większość obrotów banków k. k.; posiadają one 85% wkładów banków akcyjnych, a około 66% wkładów bankowych wogóle. Rozporządzają one tysiącami oddziałów (naprz. Barclays Bank posiadał w roku 1934 — 2 100 oddziałów, zatrudniających 12700 pracowników). Struktura bilansu wielkich b-ków angielskich: pogotowie kasowe wynosi przeciętnie około 11% sumy wkładów; składa się na nie kasa i pozostałości na rachunku w Banku Angielskim. Dalsze pozycje stanowią: pieniądz dzienny (day to day); pieniądz „przez noc" (overnight); pieniądz na siedem dni (sevendays). Te trzy pozycje stanowiące około 7% sumy bilansowej oprocentowane są po stopie około 2%■ niższej od stopy dyskontowej Banku Angielskiego. Pieniądz dzienny i siedmiodniowy bywa niekiedy prolongowany, pieniądz „przez noc" nigdy nie podlega prolongacie i musi być zwrócony przed południem dnia następnego. Dalszą grupę stanowią weksle zdyskontowane. Grupa ta składa się z weksli skarbowych i handlowych, skupywa-nych za pośrednictwem agentów (bill bro-kers); weksle te należą do aktywów możliwych do zrealizowania każdej chwili, a w nieznacznej części krótkoterminowych. Największą pozycję bilansową stanowią „pożyczki", a raczej „zaliczki" (advances) udzielone życiu gospodarczemu. Zabezpieczeniem tego działu kredytów są papiery procentowe, dokumenty towarowe, gwarancje, hipoteki itd. Zaliczki udzielane są zwykle na okres trzymiesięczny, niekiedy na sześć miesięcy, rzadko na 12 miesięcy; są one jednak często prolongowane. Oprocentowanie zaliczek wynosi o do i1/>% ponad stopę dyskontową Banku Angielskiego. Różnica stopy procentowej debetowej a kredytowej płaconej przez banki angielskie wynosi od 21/2% do 3*/*%. Wielkie banki nie przyjmują wkładów na terminy dłuższe, niż roczny, a rzadko na terminy przekraczające sześć miesięcy. Różnią się one w tym względzie bardzo od banków kontynentalnych, zwłaszcza od banków szwajcarskich. Bankami angielskiemi zarządzają „boards of directors", które nie mają funkcyj analogicznych do naszych dy-rekcyj, gdyż jedni z członków boardu pracują stale, inni zaś sprawują jedynie funkcje nadzorcze instytucji. Na czele zarządu stoi prezes, chairman. Kapitał akryjny nie musi być i zazwyczaj nie jest całkowicie wpłacony.
21*