Magazyn6
9601

588

CARTA DEL LAYORO

publicznych współdziałają w opiece nad interesami sztuki, nauki i piśmiennictwa, w doskonaleniu produkcji i w osiąganiu zadań moralnych ustroju korporacyjnego.

Interwencja państwa w sprawy produkcji wkracza jedynie w razie braku lub niedostateczności inicjatywy prywatnej albo, gdy wchodzi w grę interes polityczny państwa. Interwencja ta może przybierać postać kontroli, poparcia lub zarządu bezpośredniego.

Postępowanie sądowe może być wdrożone przy zatargu zbiorowym pracy wtedy tylko, o ile przedtem organ korporacji podjął próbę załatwienia sprawy polubownie. W sporach indywidualnych, gdy chodzi

0    interpretację układów zbiorowych pracy, związki zawodowe mogą pośredniczyć przez swych urzędników. Kompetencja w sporach tych należy do sądów zwykłych (apelacyjnych) z udziałem ławników, wyznaczonych przez zainteresowane związki zawodowe.

Do związków zawodowych należy regulowanie stosunków między pracodawcami a pracownikami odnośnych „kategoryj" w drodze układów zbiorowych. Wyjąwszy pewne wypadki, prawem przewidziane, układ zbiorowy pracy zawierają „zrzeszenia, pierwszego stopnia", t. j. odrębne związki zawodowe pracodawców i pracowników, pod ku ^run-kiem i kontrolą organizacyj centralnych, a więc mieszanych.

Układ zbiorowy pracy, któryby nie zawierał ściśle określonych norm w sprawach regulaminu, okresu próbnego, wymiaru i wypłaty wynagrodzenia oraz czasu pracy, byłby nieważny. Działalność związków, akcja pojednawcza organów korporacyjnych

1    orzecznictwo sądów pracy zapewniają właściwy stosunek między płacami a normalne-mi potrzebami życia, możnościami produkcji i wydajn<>ścią pracy. Określanie płac nie podlega przeto żadnej normie ogólnej i przekazane jest ugod-ie między stronami, znajdującej swój wyraz w układzie zbiorowym. Dane o stosunkach produkcji i pracy, o sytuacji na rynku pieniężnym i o zmianach w kosztach utrzymania pracowników, giomadzom są przez administrację państwową Centralny Instytut Statystyczny i prawnie u manę zrzeszenia zawodowe, po skoordynowaniu ich i opracowaniu przez Ministerstwo Korporacyj, dostarczają kryterjów przy godzeniu interesów różnych „kategoryj" i klas, czyto między sobą czy z nadrzędnym interesem produkcji. Specjalne przepisy, przy posiłkowaniu się charakterystycznym terminem „pracowitego robotnika o przeciętnem uzdolnieniu do pracy", zastrzegają wynagrodzenie dodatkowe za pracę w nocy, wykonywaną w drodze wyjątku oraz za pracę akordową.

W zakresie czasu pracy włoski Statut Pracy zastrzega: odpoczynek tygodniowy w związku z niedzielą; uwzględnianie w układach zbiorowych pracy, w oparciu o ustawodawstwo obowiązujące i potrzeby techniczne przedsiębiorstw, świąt cywilnych i religijnych, odpowiadających tradycjom lokalnym; wreszcie — szczegół znów charakterystyczny — dokładne i ścisłe przestrzeganie godzin pracy przez pracow nika.

W przedsiębiorstwach o ruchu ciągłym pracownik ma prawo po roku nieprzerwanej pracy do dorocznego płatnego urlopu; w razie zwolnienia pracownika bez jego winy, a także w wypadku jego śmierci — do odszkodowania proporcjonalnego do lat przepracowanych; zmiana właściciela przedsiębiorstwa o ruchu ciągłym nie rozwiązuje umowy o pracę i wogóle nie narusza nabytych praw pracowników. Choroba pracownika, nie przekraczająca pewnego okresu, jak niemniej wezwanie do służby wojskowej w milicji narodowej nie mogą być powodem zwolnienia

Za przekroczenia dyscypliny i wogóle za postępl i, zakłócające normalny ruch, — grozi pracownikowi stosownie do ważności przekroczenia kara grzywny, zawieszenia w pracy, a nawet natychmiastowego zwolnienia bez odszkodowania.

Po przyjęciu do pracy pracownik przechodzi przez okres próbny, płatny, lecz pozwalający obu stmnom rozwiązać umowę o pracę bez prawa do odszkodowania.

Dobrodziejstwa i obowiązki, wynikające z układu zbiorowego pracy, rozciągają się również na chałupników, w stosunku do których C. L. przewiduje wydanie specjalnych przepisów regulaminowych i zdrowotnych.

Zjawiska zatrudnieńia i bezrobocia, stanowiąc dokładne wskaźniki produkcji i pracy, stwierdzane są i kontrolowane przez państwo. Urzędy pośrednictwa pracy opal te są na podstawach parytatywnych i podlegają nadzorowi pań-