Magazyn6
9501

587

CARTA DEL LAYORO

mym czasie specjalnego sądownictwa do spraw pracy (magistratura), ściślej zaś mówiąc, do spraw związanych z układami zbio-rowemi; ogłoszone w roku następnym przepisy o unormowaniu prawnem zbiorowych stosunków pracy. Opierając się na tych aktach, powołana formalnie przez Wielką Radę Faszystowską specjalna komisja, złożona z przedstawicieli pracowniczych związków zawodowych, organizacyj pracodawców i rządu, mogła opracować Statut Pracy w ciągu 3 miesięcy 1927 r. Rada zatwierdziła go uroczyście w dniu 21 kwietnia, który jest dniem dorocznego faszystowskiego święta pracy, a zarazem uważany jest za rocznicę założenia Rzymu („Gazzetta Uffi-ciale“ z 30 kwietnia 1927 r.). W formie ustawy ogłoszono C. L. 13 grudnia 1928 r. za Nr. 2832.    .

Wstęp, uzasadniający C. L. przy wniesieniu jej na Wielką Radę Faszystowską, zawiera interpretację terminu „praca", który w danym wypadku oznacza sumę wszelkich czynności, zmierzających do rozwoju dorobku moralnego i materjalnego narodu.

C. I.. składa się z 30 artykułów, które częściowo ustalają zasady znaczenia ustrojowego, częściowo zaś stanowią rozwinięcie tych zasad w zastosowaniu do praktyki związków zawodowych i układów zbiorowych pracy, określania płac i obciążeń socjalnych, zawierania i rozwiązywania umowy o pracę oraz innych spraw życiowych. Tekst ten podzielony był pierwotnie na 4 rozdziały: 1) o państwie korporacyjnem i jego organizacji; 2) o układzie zbiorowym pracy i jego gwarancjach; 3) o biurach pośrednictwa pracy; 4) o przezorności, opiece, wychowaniu i kształceniu.

Rozdział pierwszy wychodzi z założenia, że naród włoski stanowi organizm, którego cele, życie i środki działania są silniejsze i trwalsze niż cele, życie i środki działania wchodzących w jego skład jednostek i zrzeszeń. Stanowi on jedność moralną, polityczną i gospodarczą, zrealizowaną integralnie w państwie faszystowskiem.

Praca we wszelkiej postaci — umysłowa, techniczna czy ręczna — kierownicza czy wykonawcza — stanowi obowiązek społeczny. Wyłącznie z tego tytułu praca znajduje się pod opieką państwa. Z punktu widzenia narodu cały kompleks wytwórczości stanowi całość. Cele tej całości są wspólne, a zmierzają do dobra jednostek i do rozwoju potęgi narodu.

C. L. gwarantuje swobodę stowarzyszeń i związków zawodowych. Ale jedynie związek uznany oficjalnie i poddany nadzorowi państwa ma prawo: reprezentować oficjalnie całą daną „kate-gorję“ pracodawców lub pracowników; bronić jej interesów wobec państwa lub wobec innych związków zawodowych; zawierać układy zbiorowe pracy, obowiązujące w stosunku do wszystkich członków danej „ka tegorji"; nakładać na nich składki i wykonywać w stosunku do nich funkcje znaczenia publicznego, przekazane związkom zawodowym.

Istniejąca między różnemi czynnikami produkcji solidarność znajduje swój wyraz konkretny w układzie zbiorowym pracy przez godzenie w jego drodze sprzecznych interesów pracodawców i pracowników i podporządkowanie tych interesów nadrzędnym interesom produkcji. Państwo wkracza w zatargi pracy za pośrednictwem swego organu/specjalnego.

Uznane oficjalnie związki zawód o-w e zapewniają pracodawcom i pracownikom równość praw, podtrzymują i doskonalą dyscyplinę produkcji i pracy. Korporacje są to łączne organizacje sił produkcyjnych, reprezentujące ich interesy. Z tego względu i wobec tego, że interesy produkcji są interesami narodu, korporacje są z pra wa organami państwowemi. Reprezentując łączne interesy produkcji, korporacje mogą wydawać przepisy obowiązujące o porządku w stosunkach pracy oraz o koordynacji produkcji.

Państwo korporacyjne uważa inicjatywę prywatną w dziedzinie produkcji za najskuteczniejsze i najużyteczniejsze narzędzie dla interesu narodu. Skoro zaś prywatna organizacja produkcji jest funkcją interesu narodowego, przeto organizator przedsiębiorstwa odpowiada wobec państwa za kierownictwo produkcją.

Ze współpracy sił produkcyjnych wynikają ich wzajemne prawa i obo wiązki. Wykonawca — czyto technik czy urzędnik albo też robotnik — jest czynnym współpracownikiem przedsiębiorstwa, kierownictwo zaś i odpowiedzialność należą w niem do pracodawcy. Na związkach zawodowych pracodawców leży obowiązek zwiększania i doskonalenia na wszelki sposób wytwórczości i obniżania jej kosztów.

Przedstawiciele wolnych zawodów i sztuki oraz związki funkcjonarjuszów