Magazyn6
2801

820

DANINY PAŃSTWOWE

szów przy Funduszu kwaterunkowym podatek od lokali, a przy Funduszu pracy szereg ustanowionych dla tego funduszu opłat; poszczególne ministerstwa wykazują swoje opłaty administracyjne (paszportowe, sądowe, szkolne taksy administracyjne i t. d.). Statystyka urzędowa wykazuje te daniny wśród dochodów administracyjnych, nie w dziale danin. Podział ten ma znaczenie przy rozstrzyganiu przypadków wątpliwych, podobnie jak fakt zaliczenia jednej lub drugiej daniny do podatków przez art. I ord. pod. (P. OPA 1935:1173 z glosą Wein-felda).

Przeznaczenie wpływów. Wpływy z danin państwowych idą na ogólne cele państwa, na jego utrzymanie i zaspokojenie jego potrzeb. Wyjątkowo i niewłaściwie określone bywa w ustawie przeznaczenie wpływów z daniny: na cele wojny danina w naturze z r. 1920, na cele równowagi budżetowej i stworzenia waluty danina majątkowa z r. 1921, na cele podniesienia cen zboża dodatek interwencyjny do podatku gruntowego i przemysłowego z r. 1933 i t. d.

Daniny komunalne wpływają na ogólne cele terytorialnego związku komunalnego (gminy, powiatu, województwa). Tylko państwo i związki te mają suwerenność i niezależną władzę w tej dziedzinie. Składki (a nie daniny) pobiera samorząd gospodarczy, mimo, że z ustawowej delegacji pełni on niektóre funkcje państwowe, że istnieje przymus należenia do niego 1 że ustawowe przepisy określają wysokość tych składek, a egzekwują je organy państwowe. Również składki, a nie daniny, pobierają gminy wyznaniowe, ubezpieczalnie społeczne, spółki wodne, stowarzyszenie dozoru kotłów i t. d. W rozwoju historycznym składki te stają się coraz bardziej do danin podobne.

Nałożenie daniny wymaga aktu ustawodawczego (konstytucja z r. 1935, art. 51 i 55 (1)) i stworzenia powszechnego, ogólnego obowiązku do jej uiszczania.

Z wyraźnej, zawartej w akcie ustawodawczym delegacji może rozporządzeniem nałożyć daninę, albo też ją bliżej określić Rada Ministrów, resortowy minister lub Minister Skarbu. Jest to wyjątek od zasady, który jednak w Polsce ma częste zastosowanie.

Akt ustawodawczy lub w jego zastępstwie rozporządzenie określa warunki powstania i zgaśnięcia obowiązku daninowego. Takim warunkiem jest fakt posiadania dochodu w określonej wysokości, posiadania gruntu, nieruchomości miejskiej, lokalu, kapitału lub pobierania renty, prowadzenia przedsiębiorstwa, przewiezienia towaru przez granicę, wyprodukowania towaru obciążonego akcyzą, wniesienia podania do władzy, otrzymania świadectwa urzędowego i t. d. Obowiązek ten musi być powszechny, t. zn. podlegają mu wszyscy, co do których zajdą ustawowe wymogi, z wyjątkami przewi-dzianemi w przepisach. Z tego powodu nie są daniną konfiskaty i kary. Na indywidualnego płatnika nakładany jest ten obowiązek z reguły aktem władzy, zatem jednostronnie, nie drogą porozumienia, układu z płatnikiem. Przepisy należą do prawa publicznego, nie do prawa prywatnego, które ma zastosowanie tam, gdzie chodzi o cenę przedmiotu monopolowego, świadczenia przedsiębiorstwa państwowego i t. d., a nie o daninę.

Płacą daninę osoby prawa prywatnego, wyjątkowo publicznego (gmina płacąca od przedsiębiorstwa lub zakładu podatek dochodowy w braku warunków uwolnienia). Płaci każdy, kogo dosięgnąć może suwerenna władza skarbowa państwa, a co do którego zachodzą ustawowe warunki pociągnięcia go do daniny, a więc obywatel państwa, jego mieszkaniec, cudzoziemiec, gdy przyjeżdża z koncertami do Polski, albo gdy pobiera dochody z kamienic w Polsce położonych. Uiszczenie następuje z reguły w gotówce w znakach pieniężnych krajowej waluty. Wyjątkowo dopuszczają przepisy uiszczenia w naturze (w drzewie, w pracy osobistej lub z zaprzęgiem, w gruntach, papierach państwowych, w kocach, butach i bieliźnie, w węglu i t. d.) lub w drodze kompensacji, nalepienia marek stemplowych, użycia blankietów stemplowych.

Wzajemne świadczenie państwa za daninę nie może być warunkiem jej uiszczenia. Danina jest spełnieniem bezwarunkowego obowiązku. Tam, gdzie płacący za swoje świadczenie otrzymuje wzajemne świadczenie państwa, tam niema daniny. Uiszczona cena za bilet kolejowy, za markę pocztową, za litr spirytusu lub za kilogram soli nie są daninami, lecz cenami za towar lub za świadczenia przedsiębiorstw państwowych, tern więcej wtedy, gdy kolej, poczta, monopole skarbowe są odrębnemi, różnemi od państwa osobami. Tak samo cena wybicia na własny rachunek monety w państwowej mennicy. Ale także nie są daninami bilet do muzeum państwowego, koszta le-