Magazyn6E201

448

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

Rok	Wielkie piece		Stalownie		Walcownie
	tys. 11 %		tys. t	%	tys. t	%
1913	4i3	100,0	627	010,0	398	100,0
1919	15	3.6	17	2,8	16	4.1
1920	43	10,2	69	10,9	49	!2.3
1921	60	14,5	i*3	19,6	98	24,7
IQ22	79	19,1	185	29.5	144	36.1

kowicie zniszczony, w stanie prawie zupełnej ruiny. Z czynników przemysłowych pozostał właściwie tylko jeden — ręce robocze, brakowało natomiast maszyn i urządzeń technicznych, surowców, a więc środków obrotowych i zamówień.

Inaczej przedstawiały się sprawy na Górnym Śląsku. Hutnictwo górnośląskie budowane było i utrzymywane przez rządy pruskie pod specyficznym kątem widzenia — jako arsenał wojenny. W czasach pokojowych nie cieszyło się ono zbytnią opieką rządową w obawie d konkurencję dla zakładów westfalskich, natomiast w czasie wojny stało się odrazu przedmiotem specjalnej troski i opieki rządu. To też czas wojny przyniósł dla górnośląskiego hutnictwa największy może rozwój. Zdała od teatru wojny, w spokojnej pracy, rozwinęło się ono w potężny przemysł, uzbrojony w najnowsze wówczas urządzenia i wynalazki techniczne. Takim je otrzymała niepodległa Polska, przejmując w 1922 r. wyznaczoną jej część Górnego Śląska. Po stronie polskiej znalazło się 9 zakładów hutniczych na ogólną ich ilość 15 na Górnym Śląsku. Na ogólną ilość 27 wielkich pieców o produkcji 576 000 tonn surówki, Polska otrzymała 15 wielkich pieców o wytwórczości 400 000 tonn surówki rocznie. Pieców martenowskich do Polski przeszło 39

0    wytwórczości 822 000 tonn stali na ogólną ich ilość 54 pieców o wytwórczości

1    213 000 tonn. Jedyna na Górnym Śląsku tomasownia z 5 konwertorami o produkcji 127 000 tonn, znajdująca się w hucie Pokój, przeszła do Polski. Wreszcie z ogólnej ilości 13 zakładów walcownianych o wytwórczości 800000 tonn, w Polsce znalazło się 8 zakładów, dających 600 000 tonn wytworów walcownianych.

W okresie lat 1918 do czerwca 1922 roku Polska posiadała jedynie hutnictwo b. Królestwa Kongresowego, które otrzymała po okupantach w stanie kompletnego zniszczenia. Trudności w uruchomieniu hut były ogromne z powodu braku maszyn i urządzeń, a gdy te części zostały częściowo odremontowane — z powodu braku surowców i kapitałów. Początkowo zamówienia pochodziły prawie wyłącznie od rządu, który zaopatrywał huty w kapitał obrotowy, wycofując go w naturze.

W okresie tym hutnictwo polskie składało się z dziewięciu jednostek (Huta Bankowa, wraz z Gwarectwem Hr. Renard, Zakłady

Metalowe B. Hantke, Chlewiska, Huta Żelazna Kraków, Modrzejowskie Zakłady Górniczo-Hutnicze (huty w Sosnowcu), Zakłady Ostrowieckie, Zakłady Stąporków, Sosnowieckie Fabryki Rur i Żelaza (huty w Sosnowcu i Zawierciu), Starachowickie Zakłady Górnicze).

Wytwórczość tych hut przedstawiała się następująco w tys. t:

W czerwcu 1922 roku Polska otrzymała część G. Śląska, na którym hutnictwo składało się z siedmiu jednostek (Baildonstahl, Bismarckhiitte, Friedenshiitte, Katowicka Sp. Akc. dla Górnictwa i Hutnictwa. Górnośląskie Zjednoczone Huty Królewska i Laura, Huta Silesia i Ferrum).

Wytwórczość powyższych jednostek przedstawiała się, jak następuje:

Rok	Wielkiepiece		Stalownie		Walcownie
	tys t	%	tys. t	%	tys. t %
1913	618	100,0	1 034	100,0	800	100,0
1919	317	51.4	653	63.2	461	59.^1
1920	384	62,1	831	80,4	584	73.°
1921	383	62,0	732	70,8	5i9	65.°
1922	401	64.9	822	79.5	604	75.5

W ogólnej sumie wytwórczość całkowitego hutnictwa w 1922 roku, t. j. po przejęciu już części hutnictwa górnośląskiego, wynosiła:

	Wielkiepiece		Stalownie		Walcownie
	tys. t	0/ /o	tys. t	%	tys. t	%
1913 1922	1 031 480	100,0 46,7	I 66l I 007	100,0 60,7	1 198 748	100,0 62,4

Od roku więc 1922 zaczęła się współpraca obu odłamów dzisiejszego hutnictwa polskiego. L^Tkładała się ona początkowo dosyć trudno, gdyż całe nastawienie hutnictwa śląskiego było zupełnie inne, niż hutnictwa kongresowego, a to ostatnie widziało w pierwszem swego konkurenta bez porównania silniejszego i kapitałowo, i technicznie. Obawy te jednak, jak się okazało, były płonne. Hutnictwo śląskie nastawione było na potrzeby uprzemysłowionego rynku niemieckiego, to też cały program ich wytwór-