Magazyn6E801

454

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

Rok	tys. tonn	tys. zł
1928	176	89 879
^I93^I	3⁸4	131 813
1932	*54	56 215
^x935	257	62 360
1936	238	48 059

portu, t. j. zbieranie ze świata zamówień przez swoich agentów, staranie się o uzyskanie jak najlepszych cen oraz przydział hutom napływających zamówień.

Ogólny eksport wytworów hutnictwa przedstawiał się następująco. Eksport ten obejmuje wszelkie wytwory hutnictwa łącznie z rurami, ale bez obrotu uszlachetniającego.

Wyżej wykazana wartość wywozu nie zawiera pomocy wewnętrznych.

Poza wywozem normalnym istnieje jeszcze t. zw. obrót uszlachetniający, przewidziany przez konwencję genewską, a polegający na sprowadzaniu półwytworu i wywozu wytworu gotowego po przeróbce (obrót czynny) lub też wysyłce półwytworu i sprowadzeniu wytworu gotowego (obrót bierny). Z obrotu tego w stosunku do Górnego Śląska niemieckiego w bardzo znacznych rozmiarach korzystały i obecnie jeszcze korzystają, choć znacznie już mniej, nasze huty śląskie.

Wachlarz naszego zbytu zagranicznego jest dosyć rozwinięty i w 1936 r. przedstawiał się następująco:

Wszelkich wytworów hutniczych, jednak bez rur i ferromanganu, wywieziono: powyżej 10 tys. t do każdego kraju — do S krajów europejskich i zamorskich; powyżej 5 do 10 tys. t — do 7 krajów; powyżej 1 tys. tonn do 5 tys. tonn — do 9 krajów i poniżej 1 tys. tonn — do 31 krajów.

W ogólnej liście wywozowej w 1936 r. figurowało 18 państw europejskich oraz 34 państw pozaeuropejskich, między któremi były również nawet egzotyczne kraje, jak np. Kolumbja, Malaje, Nigerja, Panama, Tanganaika i szereg innych.

Największymi odbiorcami żelaza polskiego były:

Niemcy ok. 45 000 t o Z. S. R. R. ,, 27000 ,,, Argentyna ,, 22 000 ,,, Holandja ,, 17000,,, Bułgar ja ,, 11 000 ,,, Brazylja ,, 9.000 ,,,

Norwegja ,, 9000,,,

Jak już wyżej wspomniano, huty polskie wywoziły swoje wytwory, konkurując z międzynarodowym kartelem stalowym, obejmującym prawie wszystkie kraje, wytwarzające żelazo. Kilkakrotne pertraktacje z kartelem co do przystąpienia Polski do porozumienia rozbijały się o zbyt małą kwotę ofiarowywaną przez kartel Polsce. W ciągu kilku lat trwała walka, z której Polska jednak wyszła zwycięsko, zagarniając dla siebie coraz to większy tonaż wywozowy. Ostatecznie w połowie 1935 r. Polska przystąpiła do międzynarodowego kartelu stali, otrzymując ok. 4*/₂% °gól nego światowego wywozu.

Wspomniany wyżej kartel światowy obejmuje jedynie wywóz żelaza walcowanego i blach, poza tem istnieje jeszcze międzynarodowy kartel szyn, znany pod nazwą Irina, do którego Polska weszła prawie jednocześnie z przystąpieniem do kartelu stali.

Rury stanowiły zawsze odrębny produkt wywozowy. Na rynku międzynarodowym istniało porozumienie, do którego Polska weszła w dwóch częściach: początkowo tylko jako ówczesna huta Bistnarka (dziś Batory), która stanowiła w międzynarodo-wem porozumieniu oddzielną grupję, a następnie jako całość rurkowni polskich przy pozostawieniu huty Bismarka, jako grupy oddzielnej. Po rozwiązaniu się międzynarodowego kartelu polskie rurkownie podtrzymują nadal eksport rur zjednoczony tylko w porozumieniu krajowem.

wartości ok. 12,0 mil zł

,, .. 5,5 ,,

,, „ 3.0 ,, ,,

,, 2,3 ,, ,, ,, .. 2,1 ,, ,,

,, ., 2,5 ,, ,,

,. i,3 ,, ,.

Ustosunkowanie się wywozu do wytwórczości krajowej (przeliczone na stal) przedstawiało się następująco:

Rok	% wywozu w stos. do wytwórczości
1928	17,0%
I93¹	4^I.°%
1932	30.2%
1935	30,6%
1936	23,2%

Rozmiary naszego eksportu rur i jego ustosunkowanie się do wytwórczości podaje poniższe zestawienie:

Rok	Wywóz rur tonn	Wytwórcz. rur tonn	Stos. % wywozu do ■wytwórcz.
1928	63 343	112 249	56,5
1932	23 851	33 816	72,5
1936	28 726	61 424	46,8