Magazyn6w901

775

IZBY MORSKIE — IZBY PRACY

lub jego pomocnika (oficera) orzekają konsekwencje dla wykonywanego przez nich zawodu. Wypadek posiada charakter wypadku morskiego, jeżeli się wydarzył w związku z uprawianiem żeglugi przez statek morski, przyczem nie odgrywa roli, czy wypadek miał miejsce na wodach morskich, czy też śródlądowych. Ustalenie przez izbę morską stanu faktycznego wypadku może mieć także znaczenie dla prywatnoprawnych pretensyj o odszkodowanie z tytułu uszkodzenia statku, które nastąpiło wskutek wypadku, aczkolwiek ustalenie to dla sądu cywilnego, rozpatrującego spór cywilny o odszkodowanie, nie jest wiążące. Sąd cywilny może jednak oprzeć swe orzeczenie na faktach ustalonych przez izbę morską.

Izba morska I instancji przy Sądzie Grodzkim w Gdyni składa się z przewodniczącego i 4 ławników. Przewodniczącym jest sędzia państwowy, wyznaczony przez Ministra Sprawiedliwości. Przynajmniej 2 ławników powinno posiadać patent kapitana i wykazać się praktyką kapitana na statkach żeglugi wielkiej (oceanicznej). Izba morska II instancji (Odwoławcza Izba morska) przy sądzie Okręgowym w Gdyni składa się z mianowanego przez Ministra Sprawiedliwości z pośród sędziów państwowych, przewodniczącego oraz 6 ławników, z których przynajmniej 3 powinni posiadać dyplom kapitana wielkiej żeglugi i odpowiednią praktykę morską.

Przy izbach morskich obu instancyj działa delegat Ministra Przemysłu i Handlu, uprawniony do stawiania wniosków i uczestniczenia w rozprawach.

Dochodzenie prowadzi izba morska I instancji, gdy wypadkowi morskiemu ulega, lub wypadek powoduje:

1.    polski statek handlowy,

2.    cudzoziemski statek handlowy: a) o ile wypadek zaszedł na wodach terytorjalnych polskich, b) jeżeli dochodzenie zarządzi Urząd Morski w Gdyni lub Urząd Marynarki Handlowej w Gdańsku.

Izba morska obowiązana jest wszcząć dochodzenia:

1.    jeżeli wypadek morski spowoduje śmierć członka, zatonięcie statku, albo jego porzucenie,

2.    jeżeli dochodzenie zarządzi Urząd Morski w Gdyni, lub Urząd Marynarki Handlowej w Gdańsku.

W innych wypadkach wszczęcie dochodzenia zależy od uznania izby morskiej.

W postępowaniu w obu instancjach mają odpowiednie zastosowanie przepisy postępowania karnego.

W razie stwierdzenia, że wypadek nastą pił wskutek niezdolności kapitana lub jego pomocnika do wykonywania zawodu, izba morska może w swem orzeczeniu na wniosek delegata Ministra Przemysłu i Handlu pozbawić ich prawa wykonywania zawodu. Kapitana, którego pozbawiono prawa wykonywania zawodu, może izba morska według własnego uznania pozbawić także prawa pełnienia nadal służby pomocnika kapitana. Prawo wykonywania zawodu może Minister Przemysłu i Handlu przywrócić kapitanowi lub jego pomocnikowi po upływie 2 lat od uprawomocnienia się orzeczenia izby morskiej.

Odwołanie do II instancji służy nietylko kapitanowi, względnie jego pomocnikowi, ale także delegatowi Ministra Przemysłu i Handlu, i to w ciągu 14 dni po ogłoszeniu orzeczenia, a w razie nieobecności odwołującego się na rozprawie, w ciągu 14 dni po odebraniu przez niego orzeczenia. Najpóźniej w ciągu 14 dni po otrzymaniu umotywowanego orzeczenia odwołujący się powinien uzasadnić odwołanie.

Literatura: SoujWhW Władysław: Prawo handlowe morskie.

Warszawa 1935. — Sspeichert Wiesław: Izby morskie. „C/oe

sądownictwa”, 1936.

Władysław Sawiński.

Izby pracy.

Pod koniec ubiegłego stulecia pojawiła się potrzeba powołania do życia obok dobrowolnych organizacyj społecznych, in stytucyj prawno-publicznych, poświęconych sprawom pracy. Pierwszem państwem, które utworzyło podobną instytucję, była Bel-gja. Na mocy ustawy z roku 1887 utworzono w tymże roku 1887 Conseils de 1’Indu-strie et du Travail. Instytucje te były pary • tatywne, składały się z równej liczby przedstawicieli robotników i przedsiębiorców. Zadania ich ograniczały się do pośredniczenia w zatargach pracy, prowadzenia statystyki pracy, wydawania opinij w sprawach dotyczących życia robotniczego. Dzieliły się owe conseils na oddziały według poszczególnych zawodów. Wspólne posiedzenia wszystkich oddziałów mogły być zwoływane tylko na

60'