788
IZBY PRZEMYSŁOWO-HANDLOWE W POLSCE
nister Przemysłu i Handlu. Do jego uprawnień, poza wyżej omówionemi, należy m. in. możność rozwiązania izby, jeżeli narusza ona ustawę, lub zagraża interesom państwa. Minister Przemysłu i Handlu nadaje izbie, po zasięgnięciu jej opinji, część I statutu, zawierającą regulamin wyborczy. Zmiany tego regulaminu, jak również część II statutu, zawierającą bliższe postanowienia organizacyjne, uchwala izba, a zatwierdza je Minister Przemysłu i Handlu. Z uprawnieniami nadzorczemi Ministra Przemysłu i Handlu wiąże się również obowiązek izb przekładania mu protokółów zebrań plenarnych, kwartalnych sprawozdań o stosunkach gospodarczych okręgu izby oraz drukowanych sprawozdań rocznych o działalności izby i stanie gospodarczym jej okręgu.
Preliminarz budżetowy izby podlega zatwierdzeniu Ministra Przemysłu i Handlu.
5. Środki finansowe. Środki finansowe każdej izby opierają się na lej samoistnych dochodach (opłaty za czynności specjalne, wykonywane na rzecz zainteresowanych) oraz na sumach, pochodzących z dodatku do ceny świadectw przemysłowych, w granicach, które ustala Minister Przemysłu i Handlu (maks. 15%). Określa on również kategorje świadectw przemysłowych od których pobierany dodatek ma być przekazywany izbie. Tak więc od r. 1929, na podstawie odnośnego zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu, na rzecz izb przemysłowo-handlowych przypada dodatek do ceny świadectw przemysłowych I—VI kategorji przemysłowej włącznie oraz wszystkich katego-ryj handlowych; natomiast dodatek do ceny świadectw przemysłowych VII i VIII kategorji przemysłowej przypada na rzecz izb rzemieślniczych.
6. Zakres działania i uprawnienia. Do zakresu działania izb przemysłowo-handlowych, zgodnie z art. 4 rozp. Prez. R. P. z dn. 15 lipca 1927 r. (tekst jednolity, opublikowany został w Dz. U. R. P. Nr. 45 z r. 1936), należy:
a) obradowanie i stawianie wniosków oraz udzielanie władzom, na ich żądanie lub z własnej inicjatywy, spostrzeżeń i wiadomości ;
b) wyrażanie opinij o projektach ustaw i ważniejszych rozporządzeń, współdziałaniem na żądanie władzy przy ich opracowywaniu oraz przedstawianie Rządowi własnych tego rodzaju projektów, a w szczególności wyrażenie opinji i współdziałanie na żądanie władz przy opracowywaniu i zmianach ustawodawstwa przemysłowego, handlowego i górniczego, ustawodawstwa w sprawach taryfy celnej oraz przepisów celnych, obrotu towarowego z zagranicą, obrotu pieniężnego, nowych dróg komunikacyjnych, taryf kolejowych i innych opłat przewozowych, przepisów, określających warunki przewozu i wszelkiego rodzaju komunikacji, ustawodawstwa podatkowego i monopolowego, ustawodawstwa w sprawach ochrony pracy i ubezpieczeń społecznych, ustawodawstwa w sprawach opieki społecznej, bezpośrednio dotyczących przemysłu i handlu;
c) przedstawianie postulatów z zakresu traktatów handlowych;
d) przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb i ułatwienia warunków rozwoju życia gospodarczego, w szczególności tworzenie, utrzymywanie lub popieranie, z zachowaniem przepisów ustawowych, odpowiednich instytucyj i urządzeń, jako to: instytutów badawczych, muzeów, wystaw, pokazów, targów, biur informacyjnych i reklamacyjnych, w szczególności kolejowych i celnych;
e) zakładanie, prowadzenie i popieranie we współpracy z władzami oświatowemi szkół zawodowych i dokształcających;
f) opinjowanie, na żądanie władz oświatowych i z własnej inicjatywy, o potrzebach i programach szkolnictwa zawodowego i dokształcającego oraz o stanie prowadzonych przez izby szkół;
g) wyznaczenie osób, powołanych do wydawania opinji i stwierdzania stanu faktycznego oraz innych działań, wymagających wiarogodności i znajomości rzeczy, w zakresie przedmiotów i czynności, mających znaczenie dla reprezentowanych przez izby dziedzin; w szczególności izbom przysługuje prawo ustanawiania i zaprzy-sięgania brakarzy, dyspaszerów i t. p., ustanawiania maklerów pozagiełdowych i okrętowych; przepisy obowiązujące o biegłych sądowych nie ulegają zmianie;
h) delegowanie przedstawicieli do utworzonych przez władze organów doradczych w sprawach, dotyczących lub mających znaczenie dla reprezentowanych przez izby dziedzin;
i) proponowanie w wypadkach, w których udział reprezentantów przemysłu i handlu przewidują odnośne ustawy lub rozporządzenia, kandydatów na stanowiska