774
IZBY HANDLOWE BILATERALNE — IZBY MORSKIE
perjodycznie obrady w sprawach zawodowych, obierając ze swego grona izbę urzędującą dla pieczy nad wspólnemi interesami. Izby zagraniczne różnych krajów; działające w Paryżu, Nowym Jorku i Buenos Aires, utrzymują kontakt między sobą przez pei jodyczne konferencje dyrektorów, względnie są zrzeszone w terytorjalnych związkach. Włoskie izby handlowe zagraniczne wysyłają wspólnego delegata do centralnej Rady korporacyj gospodarczych w Rzymie; podobnie zrzeszenie holenderskich izb zagranicznych deleguje wspólnego przedstawiciela do Komisji dla spraw polityki handlowej, a delegaci hiszpańskich izb zagranicznych tworzą oficjalny organ opinjo-dawczy w Madrycie dla spraw związanych z handlem zagranicznym.
3. Zadania. Zakres działania bilateralnych izb handlowych jest bardzo różnorodny. Obok wspólnych wszystkim izbom prac informacyjnych, doradczych, interwencyjnych i propagandy istnieje cały szereg indywidualnych agend specjalnych, jak np. rozjem-stwo, powiernictwo, targi i wystawy, turystyka, publicystyka gospodarcza, a zwłaszcza agendy w rozległej dziedzinie reglamentacji obrotu pieniężnego i towarowego (clearingi, tranzakcje kompensacyjne, podziały kontyngentów i t. d.). W wielu wypadkach izby są organami doradczemi placówek dyplomatycznych i konsularnych kraju macierzystego. Kontakt, a nawet ścisłe związania z autonomicznemi organizacjami gospodarczemi, a także z instytucjami państwowemi, w miarę rozwoju reglamentacji i utrudnień swobodnej wymiany towarowej, coraz bardziej się zacieśnia; izby zagraniczne obejmują często z mandatu autonomicznych lub rządowych instancyj w kraju macierzystym funkcje półurzędowe lub urzędowe, z czem wiąże się systematyczna i celowa polityka subwencjonowania zagranicznych izb handlowych, zwłaszcza unila-teralnych. Tendencja ta występuje najsilniej we Włoszech: italskie zagraniczne izby handlowe są placówkami w pełni oficjalne-mi, podporządkowanemi bezpośrednio podsekretarzowi stanu dla handlu zagranicznego i obrotu dewizowego, mają prawo używania w korespondencji godła państwowego i utrzymują się przeważnie ze środków państwowych; statuty tych izb oraz kierownicy biur muszą być zatwierdzeni przez podsekretarza stanu. W Niemczech sfery oficjalne odnosiły się przez długi czas z rezerwą do zagranicznych izb handlowych, ostatnio nastawienie czynników oficjalnych uległo jednak zmianie; zagraniczne izby niemieckie włączono do „Arbeitsgemeinschaft der Industrie- und Handelskammern", która stara się o celową reorganizację istniejącej sieci zagranicznych placówek i wykorzystanie ich działalności dla ogólnych celów oficjalnej polityki Rzeszy. Izby handlowe francuskie, belgijskie, hiszpańskie, japońskie, szwajcarskie i czechosłowackie są wybitnie narodowemi placówkami. Najmniejszy wpływ czynnika państwowego istnieje w izbach handlowych amerykańskich, angielskich i holenderskich, które i nadal posiadają wybitnie prywatny charakter i nie pobierają subwencji rządowej, niemniej jednak utrzymują bardzo ścisły kontakt z krajem macierzystym. Polsko-óbce izby handlowe zagranicą (z końcem r. 1936 — 24) są, z wyjątkiem trzech, izbami bilateralne-mi, ale tylko w części tych izb wpływ czynnika polskiego jest tak przeważający, że można je uważać za placówki polskie. W roku 1935 Związek Izb Przemysłowo-Handlowych wdrożył akcję w kierunku skoordynowania działalności bilateralnych izb handlowych w Polsce z działalnością polskiego samorządu przemysłowo-handlowego.
Literatura: Droaalnis C.G.: Les Chambresde CommerceóVEtran-
ger. Parts 1921. — Mayer C.ł Auslands-Handclskammem.
Berlin 1905. — WidymaM L.t Auslands-Handelskammem.
Wien 1937.
Juljusz Twardowski.
Izby morskie (niem. Seeamter) zostały w Polsce powołane ustawą z dn. 18. III. 1925 r. o izbach morskich (Dz. U. R. P. Nr. 36, poz. 243). Nowele z dn. 21. II. 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 17, poz. 126), 30. X. 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 76, poz. 600), 15. II. 1933 r. (Dz. U. R. P. Nr. 18, poz. 117), oraz art. 85 ustawy z dn. 28. X. 1934 r. (Dz. U. R. P. Nr. 110, poz. 976) przyniosły pewne zmiany. Izby morskie są specjalnemi sądami morskiemi. Ich orzecznictwo posiada charakter publicznoprawny. Działają one nietylko w interesie publicznym, a mianowicie w interesie bezpieczeństwa żeglugi morskiej, ale pośrednio także w interesie prywatnym. Ich zadaniem zasadniczem jest ustalenie, z jakiej przyczyny statek uległ wypadkowi morskiemu; w razie stwierdzenia winy kapitana