Magazyn6�001

826

JAWNA SPÓŁKA

termin wypowiedzenia upłyną}, w przypadkach śmierci lub upadłości — dzień śmierci lub ogłoszenia upadłości, w przypadku ustąpienia z mocy wyroku — dzień wniesienia pozwu (a nie wyroku). Udział powinien być wypłacony w gotówce; gdy udział okaże się bierny, ustępujący spólnik powinien pokryć niedobór.

Gdy zaszła przyczyna rozwiązania, następuje postępowanie, które się nazywa likwidacją, chyba że spólnicy umówili się co do innego zakończenia działalności spółki, np. co do podziału majątku w naturze, sprzedaży lub objęcia przedsiębiorstwa przez trzeciego lub spólnika i t. p. Podczas likwidacji spółka kontynuuje swój byt ze zmienionym celem; odtąd celem spółki nie jest jej działalność normalna, zmierzająca do zysków, lecz: zakończenie spraw spółki, spieniężenie majątku, zapłata długów i podział reszty majątku między spólników. Firmy spółki używa się z dodatkiem „w likwidacji"; prokury nie można już udzielić, a udzielona prokura wygasa, bo uprawnienia prokurenta przechodzą na likwidatora (-ów). Likwidatorami ex lege są spólnicy lub niektórzy z nich, wybrani jednomyślnie, wreszcie osoby powołane z poza grona spólników; likwidatorów może też ustanowić sąd rejestrowy na wniosek chociażby jednego spólnika lub osoby interesowanej, gdy ważne zachodzą powody. Likwidatorów można odwołać za jednomyślną zgodą spólników, sąd zaś rejestrowy może odwołać likwidatorów przez siebie ustanowionych lub innych, gdy zachodzą ważne powody.

Obowiązkiem likwidatorów jest zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, spieniężyć majątek spółki ruchomy i nieruchomy, przez licytację publiczną lub nawet z wolnej ręki; nowe interesy mogą zawierać wtedy, gdy to jest potrzebne do ukończenia dawnych. Pro for o interno likwidatorowie muszą się stosować do uchwał spólników; mianowanych przez sąd obowiązują uchwały jednomyślne spól ników lub osób interesowanych, które ich ustanowienie spowodowały. Zakres działania likwidatorów nie może być ograniczony ze skutkiem wobec osób trzecich. Przy rozpoczęciu i zakończeniu likwidacji likwida torzy sporządzają bilans; co rok zaś wtedy — gdy likwidacja trwa dłużej niż rok. Po zaspokojeniu długów spółki lub pozostawieniu kwot odpowiednich na spłatę zobowiązań jeszcze niewymagalnych lub spornych, cała pozostałość gotówkowa dzieli się pomiędzy spólników stosownie do umowy spółki; gdy postanowień odnośnych brak jest w umowie, spłaca się udziały, a nadwyżkę dzieli według stosunku, w którym uczestniczą w zysku. Gdy majątek nie wystarcza na spłatę długów i udziałów, niedobór dzieli się między spólników według zasad umowy lub w stosunku ich uczestniczenia w stratach; gdy wśród spólników są niewypłacalni, część niedoboru, na nich przypadającą, dzieli się między pozostałych.

Ukończenie likwidacji zgłosić powinni likwidatorzy do rejestru dla wykreślenia firmy z rejestru. Księgi i dokumenty spółki oddaje się na przechowanie — w braku zgody spólników w tej mierze — osobie wyznaczonej przez sąd rejestrowy. Rozwiązanie spółki upadłej nas tępo je dopiero po ukończeniu postępowania upadłościowego; gdy upadłość podniesiona została na skutek układu lub z innej przyczyny postępowanie zostało uchylone lub umorzone, rozwiązanie nie następni je.

Roszczenia przeciwko spólnikowi z racji zobowiązań spółki jawnej przedawniają się z upływem lat 5 od daty zarejestrowania wykreślenia firmy lub ustąpienia spólnika, chyba że roszczenie przed tym terminem już się przedawniło. Terminus o quo przedawnienia co do roszczeń płatnych po wykreśleniu spółki rozpoczyna się od daty płatności tych roszczeń. Działania prawne, skierowane przeciwko spółce, nie przerywają przedawnienia, biegnącego na korzyść spólnika, który ze spółki ustąpił.

Literatura: Alterhand M.: Kodeks handlowy, komentarz. Lwów 1935. — Brotriński M.s Bilans spółki handlowej a podatek dochodowy. „Przegl. gosp1930, 6. — Cohnt Die nichtige offene HG. im Rechtsverkehr. Lipsk 1930. — Dziurzyński, Fenłchel, Honzałko: Kodeks handlowy, komentarz. Lwów 1935. — Fenichel:    Otwarcie postępowania konkursowego,

względnie ugodowego do majątku spółki jawnej i spólnika. „Głos Adw1930. —• Flechtheim: Komentarz do niem. K. H. Du-ringer-Hachenburg, I. IV.— GHerke: Die Genossenschaftstheorie. Berlin 1887. — Tonie.* Handds-Gesdlschaft und bilrgerliches Becht. „Arch. f. BUrg. Recht", t. 19, 114. — Grzybowski: Charakter prawny jawnej spółki handlowej. „Przegl. pr. handl t. 7, 8, 9. Warszawa 1928. — Heinshełmer: Ueber die Tcil-haberschaft. Berlin 1930. —- Hergenhahn- Tuchatseh: Die offene H. G. Berlin 1894. — Jaeger: Der Konkurs einer off. H. G. Berlin 1897.— Janczewski: Spółka jawna w nowym K. H. „Przegl. pr. handl'¹, t .1*2.1934.— Keller Ist etn mcM-

rechtsfdhiger Verein, der ein Handdsgewerbe ...........betreibt,

cine off me Handelsgesellschaft. (Rozpr. doktor.). 1904. — Knoke: Das Recht der Gesellschaft nach B.G.B. Berlin 1901. — Kolb; Kann cine A.G. einer O. H.G. ais Mitglied angehOren. (Rozp. doktor.). 1896.—- Labands Beitrdge zur Dogmatik der Handelsgesellschaften. „Zett. fiir H. fl.‘\ I. 30, str. 613 oraz t. 31, str. In. — Namitkietcicz: Kod. Handlowy, komentarz, t. I. Warszawa 1934. — Oelfke: Die Unterschiede der offenm