CHOROBY ZAKAZNE OCZU 285
kiem gruczołów przyusznych i szyjnych, a rogówka wcale nie bierze udzi du w sprawie chorobowej.
Zmiany chorobowe, występujące w spojówkach powiekowych w postaci ziaren i przerosłych brodawek po przebytym śluzoropotoku stanów!* znowu cierpienie swoiste, z jaglicą nie mające nic wspólnego.
Rokowanie w jaglicy jest poważne We wczesnym okresie, lecząc się odpowiednio, można się z cierpienia wyleczyć, nigdy ,ednakże nie można być pewnym czy nie będzie nawrotu. Choroba ciągnąć się może całem; latami, a czasem — mimo leczenia — prowadzić do ślepoty.
Leczenie stosowane przeciw jaglicy jest przedewszystkiem miejscowe i podzielić się da na 5 zasadniczych grup:
1: Leczenie środkami chemicznemi. Jednym z nastarszych chemicznych środków leczniczych jest azotan srebrowy (argentum nitricum). W przypadkach, w których jaglicę wikła ostra sprawa zapalna z wydzieliną spojówkową, najczęściej są w użyciu roztwory azotanu srebrowego rozmaitego natężenia (od xh—2%). Z przetworów zastępczych: protargol, argyrol, ichtar-gan, argentamiria, itrol i t. p.
W okresie zbbznowacema, gdy idzie o usunięcie przerostu spojówk', stosuje się przetwory siarkanu miedziowego (cuprum sulfuricum), bądź w postaci kropel z gliceryną lub maści, bądź też per se w»postaci laseczki. Przeciwwskazanie stanowią wrzody rogówkowe. WICHERKIEWICZ stosował taninę z kwasem borowym (1 : 3) jako proszek, ARLT polecał 5% lub 10% cuprum citricum w maści glicerynowej.
2. Leczenie fizykalne. Jeszcze w r. 1872 polecił SAMELSOHN przypalanie ziaren jagńczycb termokauterem lub galwanokauterem; metoda ta dużo posiada zwolenników. BEDNARSKI doradzał przypalanie ziaren gorącem powietrzem. Elektrolizę stosował COPPER. W nowszych czasach starano się leczyć jaglicę wy wołaniem zmian fizykalno-chemicznych w utkaniu jaghczem zapomocą promieni Roentgena (COLDZIFHER, STARGARD), promieni radu (BIRCHHIRSCHFELD, COHN, JACuBY, SELENkOVSKY, WICHERKIEWICZ) lub światłem Finsena (GRÓNHOLM, LUNDSGARD).
3. Leczenie mechaniczne stosować można w dwóch odmianach na zgrubiałe i zbliznowaciałe spojówki: jako natarcie wacikami napojonemi su-blimatem (1 : 2000, KEINING) lub jako mięsienie zwykłe pałeczką szklanną (LIKIERNIK, ELSCHNIG, BIRNBAUM).
4. Leczenie operacyjne. Najstarszym zabiegiem operacyjnym są skaryfikacje ziaren jagliczych. Na'skuteczniejszym zab.egiem jest jednakże wyciśnięcie ziaren jagliczych (SZULISŁAWSK1, SROCZYŃSKI, KRAM-SZTYK, WICHERKIEWICZ). Zwykle służą do tego celu szczypczyki walcowe Knap pa. Można także wykonać wyciśnięcie ziaren zapomocą paznogei (KRAMSZTYK. WICHERKIEWICZ). Dla skrócenia trwania sprawy chorobowej