KONGRESY, KONFERENCJE I KOMITETY MIĘDZYNARODOWE 329
konferencji przez swego przewodniczącego. Pełnomocnictwa zakwest jonowane muszą być zastąpione przez inne. Delegat gdański nie ma prawa okazywać konferencji żadnych wogóle pełnomocnictw. Otrzymane przezeń legitymacje od senatu gdańskiego winien on wręczyć szefowi delegacji polskiej. Po złożeniu i sprawdzeniu pełnomocnictw, otwiera obrady zwykle najstarszy wiekiem delegat, albo delegat państwa, którego nazwa w porządku alfabetycznym zajmuje pierwsze miejsce i proponuje jednego z delegatów na przewodniczącego. Zazwyczaj jest nim delegat państwa, na którego terytorjum konferencja obraduje. Przewodniczący mianuje prezydjum i sekre-tarjat, układa porządek dzienny, otwiera i zamyka posiedzenia, kieruje niemi, reasumuje obrady i ogłasza uchwały. Wyniki każdego posiedzenia muszą być ujęte w formie protokółu, podpisanego przez przewodniczącego i protokolanta oraz rozesłanego wszystkim delegatom. Rząd kraju, w którym konferencja obraduje, zajmuje się drukowaniem i rozdawaniem uczestnikom wszystkich druków konferencji i wogóle całą jej stroną techniczną. Na konferencjach zwoływanych pod egidą Ligi Narodów, ta strona techniczna konferencji należy do Sekretarjatu Ligi.
7. Język konferencji. Językiem większości konferencyj jest język francuski; delegaci krajów anglosaskich przemawiają jednak często po angielsku, co pociąga za sobą konieczność tłumaczenia. Dwujęzyczność jest regułą na konferencjach urządzanych przez Ligę Narodów, na których każde przemówienie musi być przetłumaczone na francuski i angielski.
8. Sposób pobierania decyzyj. Decyzje konferencji, o ile mają być obowiązujące dla wszystkich uczestników, muszą zapadać jednomyślnie. Liberum veło w prawie narodów jest konieczną konsekwencją suwerenności państw, ich równości i niezależności. Oczywiście, pewna decyzja, powzięta większością głosów, może być przez tę większość uznana za obowiązującą, ale tylko w stosunkach inter se. Tern właśnie narady dyplomatyczne różnią się od debatów parlamentarnych, gdzie większość dyktuje swą wolę mniejszości.
9. Wyniki obrad konferencji. Wyniki narad konferencji ujmuje się zwykle w formę Aktu Końcowego albo Generalnego, do którego, w razie potrzeby, dołą-
22
cego organizacje robotnicze oraz jednego, reprezentującego organizacje pracodawców; każdy delegat może glosować samodzielnie i nie jest związany solidarnością z innymi członkami delegacji. Należy uznać przepis ten za nielogiczny i szkodliwy, przeczy on bowiem zasadzie jednolitości państwa.
Członkowie delegacji dzielą się na: i) delegatów głównych albo pełnomocnych, mających prawo składać w imieniu swego rządu oświadczenia wiążące i podpisywać wszelkie akty, będące wynikiem prac konferencji; 2) delegatów zwykłych, nie posiadających pełnomocnictw; 3) personel pomocniczy, jak delegaci techniczni, eksperci, sekretarze, tłumacze, stenotypistki i t. p. Jeden z delegatów pełnomocnych jest szefem delegacji i nosi nazwę pierwszego delegata; inni mogą posiadać charakter oelegatów dodatkowych albo zastępców delegata głównego.
5. Udział w. m. Gdańska w konferencjach międzynarodowych. Polska, która prowadzi sprawy zagraniczne w. m. Gdańska, organizuje jego udział w konferencjach międzynarodowych, oraz ponosi koszty jego delegacji. Na konferencjach, w których obok Polski uczestniczy i Gdańsk, są dwie delegacje: polska i gdańska; na czele delegacji gdańskiej, jako jej przewodniczący, stoi szef delegacji polskiej (unja personalna dwóch organów), który ma do pomocy Gdańszczanina, zwanego członkiem gdańskim delegacji polskiej. W komparycji Gdańsk figuruje oddzielnie pod literą D. (Dantzig), delegat polski głosuje oddzielnie za Polskę i oddzielnie za Gdańsk, oraz oddzielnie składa podpisy pod aktami konferencji. Na konferencjach międzynarodowych o charakterze dyplomatycznym członek gdański nigdy nie może zabierać głosu bez pozwolenia delegata polskiego, ani nie ma samodzielnego prawa podpisu. Natomiast na konferencjach mających charakter techniczny, delegat gdański może występować samodzielnie, ponieważ, w myśl raportu Adat-ciego z 30. I. 23, uważa się, że Polska dała na to zgóry swoje przyzwolenie.
6. Ukonstytuowanie się konferencji. Każdy delegat główny posiada pełnomocnictwa, podpisane przez zwierzchnika państwa, a w rzadkich wypadkach przez ministra spraw zagranicznych. Pełnomocnictwa te są składane do komisji weryfikacyjnej, która je sprawdza, ocenia ich dostateczność i rezultat swych badań referuje na plenum
Encyklopedja nauk politycznych.