Magazyn62701

723

LUDNOŚĆ

TABL. 24. ZGONY NIEMOWLĄT W NIEKTÓRYCH KRAJACH POZAEUROPEJSKICH

Na 100 urodzeń iywych

Kraje	I93I/3S	Z936/3O	1931/35
Afryka
Egipt...........	*4-4	*5.2	16,5
Związek Poludmowo-Afrykań-
ski...........	7.3	6.7	6,3
Ameryka
Argentyna.........	11,6	**.3	9,4
Chile..........	26,5	22,9	24,8
Costa Rica........	23.4	17.2	*5.9
Ekwador .........			*4.5
Jamajka .....	17,6	16,0	*4.3
Kanada .........	9.8	9.3	7.5
Meksyk .........	22,3	*7.3	*3.5
Salwador.........		14,0	14,0
Stany Zjednoczone Ameryki	7.4	6,8	5.9
Urugwaj........	10.5	9,8	10,0
Wenezuela.........		•	*5.0
Azja
Cejlon . . ......	19,0	17.5	18,2
Cypr...........			14.1
Filipiny........	15.7	*5.7	*5.*
Indje Brytyjskie......	18,2	17.8	17,0
Japonja..........	15.9	*3.7	12,0
Malaje Brytyjskie (państwa
sfederowane).......	*7.8	18,2	14,6
Palestyna........	18,0	17.8	*5.*
Australja iOceanja
Australja .... . . .	5.8	5.2	4.*
Nowa Zelandja......	4.3	3.7	3.2

ków, panujących w wielkich skupieniach ludnościowych — w Chinach i w Indjach, których łączna ludność stanowi ponad 35% ludności świata. Dla Indyj posiadamy dane statystyczne, nawet za dość długi przeciąg czasu. Podawane w wykazach liczby urodzeń i zgonów są tu niewątpliwie niekompletne, ale pozwalają na wyrobienie sobie pewnego poglądu na całość zagadnienia. Otóż współczynniki urodzeń są bardzo wysokie w porównaniu z dzisiejszemi stosunkami europejskiemi, ale raczej dość niskie w porównaniu za stanem rzeczy w Europie przed pół wiekiem — nie osiągają naogół poziomu 35⁰/⁰® w stosunku do ludności. Niezwykle wysokie są współczynniki zgonów, tak iż przyrost naturalny jest stosunkowo niewielki. W porównaniu do okresu przed wielką wojną współczynniki urodzeń jak-gdyby nieco spadły, poczynając od r. 1921/22 bodaj nieco się podnoszą. Trudno stwierdzić, czy są to istotne wahania rodności, czy też zmiany dokładności rejestracji. Zupełnie wyraźny jest spadek umieralności i w związku z tern występuje stopniowa zwyżka przyrostu naturalnego z 4,7°/»» w dziesięcioleciu 1896/1905 do 10,9°/<» w ostatniem pięcioleciu. Najbardziej charakterystyczne jest zmniejszenie wahań umieralności z roku na rok, innemi słowy ustabilizowanie warunków zdrowotnych, wprawdzie na poziomie bardzo dalekim od dzisiejszych warunków europejskich, ale już bez stałej groźby wybuchu gwałtownych epidemij. Bardzo pobieżny szacunek współczynnika reprodukcji netto daje dla okresu około r. 1930 ponad 1,4, t. j. mniej więcej tyle co w większości krajów Europy około r. 1900. Umieralność, mierzona na podstawie tablicy wyinieralności, jest niesłychanie wysoka (przeciętne trwanie życia noworodka według tablicy z r. 1930 wynosi niespełna 27 lat, według tablicy z r. 1911 około 23 lat). Każdy, nawet niewielki spadek umieralności doprowadzi do dużego zwiększenia przyrostu naturalnego. Jest to ważne szczególniej z uwagi na wielkie liczby bezwzględne, z któremi mamy tu do czynienia: nadwyżka urodzeń nad zgonami już obecnie wynosi w Indjach około 3 miljonów, t. j. blisko o 50% więcej niż w całej Europie. — Według szacunku znawców stosunków indyjskich informacje o ruchu naturalnym ludności są niekompletne, opuszczenia w statystyce urodzeń i zgonów mogą wynosić około 20%. Wprowadzenie odpowiednich poprawek nie zmieni zasadniczej słuszności powyższych wywodów.

Dla Chin posiadamy jedynie ułamkowe informacje, zdobyte drogą reprezentacyjną.

0    ile wolno je uogólnić, otrzymamy obraz podobny do indyjskiego: rodność i płodność nie nazbyt dużą, umieralność wysoką

1    zmienną, przyrost naturalny wahający się w bardzo szerokich granicach.

Palestyna wykazuje niezwykle wysoki przyrost naturalny (stale ponad 20°/^ou, a w niektórych latach nawet ponad 25°/°*), przyczem u Arabów ten przyrost jest wynikiem wyjątkowo dużej rodności przy dużej również umieralności, u Żydów — średniej rodności i wyjątkowo małej umieralności (co jest odpowiednikiem struktury żydowskiej ludności Palestyny według wieku).

Jeżeli chodzi o całość krajów, które, jak Indje, Chiny, Palestyna w tej chwili znajdują się częściowo w zasięgu cywilizacji nowoczesnej, to ich sytuację demograficzną można scharakteryzować jak następuje. 1) Rodność jest wszędzie wysoka, chociaż