Magazyn62901

825

szt., daniele około 9000 szt., sarny ok. 70 000 szt., dziki ok. 8 000 szt., zające ok. 170000 szt.; drapieżne: niedźwiedzie 115 szt. (na ogólną liczbę w państwie około 275 szt.), rysie ok. 250 szt., lisy ok. 9000 szt., wilki ok. 700 szt., żbiki ok. 150 szt., borsuki ok. 3 500 szt.; z ptactwa: głuszce ok. 7 000 szt., cietrzewie ok. 25 000 szt.

Wartość bitej zwierzyny i skór na terenie Państwa szacowana była w latach 1934—1935 przeciętnie na 13 000 000 zł rocznie. Corocznie wydaje się w Państwie około 50 000 kart łowieckich, liczba osób zorganizowanych w r. 1931 w 762 towarzystwach myśliwskich wynosiła ok. 13 500.

8. Ustawodawstwo. Aż do roku 1927 obowiązywały na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej: na ziemiach b. zaboru austrjackiego ustawa łowiecka z 13. VII. 1909 r. (Dz. Ust. Kraj. z igio r. cz. II, Nr. 2); dla Małopolski z dn. 19. III. 1883 r. Zb. Ust. Król. Węg. z 1883 r., poz. XX (dla Spiszą i Orawy); na obszarze b. zaboru rosyjskiego: przepisy ustawy o gospodarstwie wiejskiem objęte art. 321—347, 376—407, 409—418, przepisy kodeksu karnego z r. 1903 art. 247—251, art. 623, cz. 2 i 3 i cz. 1, o ile dotyczy łowiectwa, wkońcu rozporządzenie Komisarza Generalnego Ziem Wschodnich z dn. 2. III. 1920 r. o polowaniu Nr. 20/64 dz. urz. Z. C. Z. W.; na obszarach zaboru pruskiego: ustawa łowiecka z dn. 15. VII. 1907 r. Zb. ust. pruskich art. 207 i kodeks karny z r. 1871 art. 292—295, 368 p. 10.

Od dn. 28. XII. 1927 r. obowiązuje w calem Państwie Rozp. Prez. Rzplitej z dn. 3. XII. 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. no, poz. 934) o prawie łowieckiem; wyjątek stanowi województwo śląskie, gdzie w myśl traktatu wersalskiego obowiązują narazie ustawy pruskie.

Ustawa z r. 1927 uzależnia materjalne prawo do samodzielnego polowania od własności co najmniej 100 hektarów gruntu nieprzerwanych niczem z wyjątkiem dróg i wód publicznych, torów kolejowych oraz dróg prywatnych, o ile właścicielowi obszaru przysługuje na drodze prywatnej służebność przechodu. Formalnie uzależnione jest prawo polowania od zarejestrowania obszaru łowieckiego przez właściwe starostwo. Obszar łowiecki może być własny, jeżeli jego teren o pow. co najmniej 100 ha jest własnością jednej osoby, względnie jeżeli sta

ŁOWIECTWO

nowi niepodzielną współwłasność; w innych wypadkach jest obwód łowiecki wspólny t. j. obejmuje tereny wszystkich właścicieli danej gromady, względnie połączone w tym celu tereny właścicieli kilku gromad (art. 10), zaś w wypadkach dopuszczalnego podziału terenów jednej gromady na odrębne obwody łowieckie o powierzchni co najmniej 500 ha, a w niektórych wypadkach 250 ha, właścicieli takich wydzielonych terenów.

Użytkowanie prawa polowania na terenie wspólnym może się odbywać tylko drogą wydzierżawienia i to na okresy co najmniej sześcioletnie. Właściciele gruntów, wchodzących w skład obwodu łowieckiego stanowią przymusową spółkę o odrębnej osobowości prawnej t. zw. „spółkę łowiecką" ze statutem nadanym przez starostę, a rządzoną przez samodzielny zarząd i walne zgromadzenie. Postanowienia zarządu — także w przedmiocie dzierżawy — nie potrzebują dla swej ważności zatwierdzenia władzy politycznej. Wykonywanie prawa polowania uzależnia ustawa od właściwej władzy karty łowieckiej.

W dziedzinie ochrony zwierzyny łownej przewiduje ustawa zasadniczy zakaz trucia i łowienia sposobami pewnego rodzaju, jak samostrzałami, wnykami, potrzaskami, pułapkami i t. p., od których dopuszcza wyjątki odnośnie do niektórych zwierząt drapieżnych (art. 50), uznanych za szkodliwe dla rybołówstwa. Zakazuje się również w zasadzie polowania od zmroku do świtu z wyjątkiem polowań na ciągach słonek, na tokach cietrzewi i głuszców, na rykowiskach łosi i jeleni, na nocnych przelotach kaczek, oraz polowań z czatów na dziki, wilki, lisy i wydry (art. 47). Wprowadzenie zakazu polowania w pewnych okresach czasu w odniesieniu do wszystkich rodzajów zwierzyny niedrapieżnej (art. 49) ma na celu ochronę gatunku.

Wyjątkowe zarządzenia odmienne od przepisów ochronnych zastrzeżone są Ministrowi Rolnictwa (art. 51), któremu wolno niektóre z tych uprawnień przenosić na wojewodów.

Dla wynagrodzenia szkód łowieckich, wyrządzanych w plonach rolnych przez dziki, jelenie, daniele i sarny, pociąga ustawa właścicieli obwodów łowieckich, względnie dzierżawców, jeżeli obwód własny jest wydzierżawiony. Jeżeli zwierzyna wyrządzająca

Bncyklopedja nauk politycznych.

63