Magazyn6601

140

łączników i świadectwa. Z postanowień art. 152 i 161 wynika, że opłatę ma uiścić petent, względnie osoba, która domaga się wydania świadectwa. Pełnomocnik odpowiada solidarnie z mocodawcą za opłatę stemplową od pełnomocnictwa, tylko o ile pełnomocnictwo przyjął, tudzież solidarnie z przedsiębiorcą okrętowym za opłatę od biletu lub innego dokumentu, uprawniającego do jazdy statkiem morskim. Zresztą u. o. s. wspomina jeszcze tylko w art. 21 o obowiązku pełnomocnika do złożenia urzędowi skarbowemu w ciągu tygodnia odpisu pisma, podlegającego opłacie a sporządzonego zagranicą, o ile pismo właściwe wprowadził pełnomocnik do Polski, lub pismo tu otrzymał, a wiadomo mu, iż osoba do tego zobowiązana w przepisanym terminie opłaty od danego pisma nie uiściła.

14. Uwolnienia. U. o. s. zna uwolnienia osobiste i przedmiotowe. Różnica polega na tern, że w wypadku uwolnienia osobistego opłata zasadniczo się należy, nie może być tylko pobrana od niektórych uczestników czynności prawnej, z uwagi na przyznany im przywilej; przy uwolnieniu przedmioto-wem natomiast opłata wogóle się nie należy. Kwestję uwolnień osobistych normuje generalnie art. 16, na zasadzie którego wolne są od obowiązku uiszczenia procentowej opłaty stemplowej od pism, stwierdzających umowy obustronnie obowiązujące: fundacje, zakłady i zrzeszenia prawnie istniejące i posiadające siedzibę w Polsce, których zadanie (statutowe) stanowi wyłącznie wykonywanie kultu religijnego, albo działalność naukowa, oświatowa, dobroczynna lub mająca na celu prowadzenie szpitali oraz nie-obliczonych na zysk przychodni. Kontrahent, zawierający umowę z osobą wolną, na podstawie tego przepisu, od obov iązku uiszczenia opłaty, ma uiścić połowę opłaty. Przy pismach, stwierdzających dział majątku wspólnego, w razie gdy nabywcą nadwyżki wydzielonej fizycznie lub całości objektu poddanego zniesieniu wspólności jest osoba z art. 16, kontrahent drugi jest nawet zupełnie zwolniony od danej opłaty. Poza tym przywilejem generalnym instytucje wymienione w art. 16 korzystają ponadto z osobistego uwolnienia co do opłat stemplowych: od zastawów (art. 86 ustęp końcowy), pełnomocnictw (art. 112, punkt 3), obligów (art. 120 punkt 1), od przekazów, podlegających w myśl punktu 2 art. 126 sta-

OPŁATY STEMPLOWE

sądowej. Nieco odmiennie reguluje u. o. s. kwestję odpowiedzialności za opłatę na tle rozdz. XIII od obrotu papierów wartościowych, stanowiąc, że do uiszczenia tych opłat obowiązani są: makler przysięgły, o ile pośredniczył przy sprzedaży lub zamianie; kontrahent zamieszkały w Polsce, o ile drugi znajduje się zagranicą; ten z kontrahentów, który wykonywa czynności bankowe, jeśli drugi takich czynności nie wykonywa, a obaj mieszkają w Polsce; zbywca, gdy obaj wykonują czynności bankowe w Polsce; obaj kontrahenci solidarnie, jeżeli obaj znajdują się w Polsce, a żaden z nich nie wykonywa czynności bankowych. Poza tern za opłaty od dokumentów przewozowych odpowiadają solidarnie: wysyłający, odbiorca i przewoźnik. Do uiszczenia opłat z rozdz. XVIII od ubezpieczeń zawartych z zakładami ubezpieczeń, mającemi siedzibę lub przedstawicielstwo w Polsce, obowiązane są te zakłady. Opłaty z rozdz. XIX od umowy o zawiązanie spółki akcyjnej lub komandytowo-akcyjnej, jak również od uchwały o powiększenie kapitału zakładowego tego rodzaju spółek, uiścić ma spółka, a nie spólnicy. Za opłatę od wpłat na udziały, dokonane przez członków spółdzielni, odpowiedzialna jest tylko spółdzielnia. Do uiszczenia opłaty od pism, stwierdzających umowę o zawiązanie innych spółek, lub o powiększenie ich kapitału zakładowego, obowiązana jest spółka solidarnie z osobami, tworzącemi jej zarząd w dniu. w którym opłatę należy uiścić. Za opłatę od działalności w Polsce spółek zagranicznych i innych zrzeszeń, odpowiedzialna jest spółka solidarnie z przedstawicielstwem, za wprowadzenie zaś do Polski papierów obiegowych, stanowiących dowód uczestnictwa w zagranicznej spółce akcyjnej, posiadacz danego papieru. Opłatę od obligacji wypuszczonych w Polsce, obowiązana jest uiścić instytucja emitująca. Opłatę od weksli winni uiścić solidarnie: wystawca, remitent, wszyscy dłużnicy wekslowi oraz posiadacz weksli, każda z tych osób tylko wówczas, jeśli weksel znajdował się w jej ręku na obszarze Polski. Do uiszczenia opłaty od przekazu są obowiązani solidarnie: wystawca, wszyscy indosanci, osoba, która przekaz przyjęła, oraz posiadacz przekazu. Za opłatę od czeku odpowiadają solidarnie: wystawca i odbiorca. U. o. s. nie stanowi wyraźnie o tern, kto jest obowiązany do uiszczenia opłaty od podania, za