Magazyn6401

170

OŚWIATA ROLNICZA

to o nauczaniu zawodowem w szkole powszechnej mowy być nie może. W krajach, gdzie wieś korzysta ze szkoły powszechnej 7-klasowej lub 8-klasowej, nauczanie zawodowe rolnictwa może być w małych rozmiarach wprowadzane do ogólnego programu. Chodzi tu raczej o pobudzenie zamiłowania do gospodarstwa wiejskiego i do wsi, niż

0    prawdziwe nauczanie zawodowe. Dzieci w wieku szkolnym są jeszcze zbyt młode, ażeby nauka zawodowa teoretyczna dawała należyte wyniki. Zresztą, niewiadomo w jakim kierunku dane dziecko musiałoby być kształcone zawodowo, gdyż nie obrało ono jeszcze sobie zawodu. W każdym razie w szkole powszechnej wiejskiej tylko część uczniów to przyszli rolnicy, inna, większa część, zapewne pójdzie do innych z?wod«w. Z tych powodów nauczanie zawodowe w szkole powszechnej w ramach kursu ogólnego 7-mio lub 8-letniego nie jest ani zbytnio rozpowszechnione, ani też nie jest uważane za właściwe kształcenie zawodowe. Dużo ważniejsze znaczenie dla szerzenia wiadomości zawodowych rolniczych posiada organizowanie rolniczych kursów dokształcających, czyli organizowanie nauczania po-szkolnego. Mam) pod tym względem dużo praktyki, gdyż w wielu krajach nauka po-szkolna bardzo się rozpowszechniła. Zwykle są to kursy wieczorne, odbywające się przeważnie w porze zimowej; nieraz kursy te trwają cały rok, tylko z przerwą wakacyjną. Nauka odbywa się częstokroć w lokalu szkoły powszechnej. Zwłaszcza przydatne są do tego celu niższe szkoły rolnicze. Trudnem do rozwiązania zagadnieniem jest dobór personelu nauczającego. Jeżeli kursy poszkol-ne prowadzone są przy szkole rolniczej, to oczywiście ta kwestja jest bardzo prosta. Normalnie jednakże kursy takie związane są ze zwykłą szkołą powszechną. W takim razie jeden z nauczycieli, względnie kierownik szkoły, sam najpierw musi być przeszkolony. Organizowane są więc kursy np. roczne, względnie 9-miesięczne w szkołach wyższych. Po ukończeniu takiego kursu nauczyciel szkoły powszechnej, jeżeli interesuje się

1    zajmuje się rolnictwem, może już być uważany za dostatecznie wykwalifikowanego do prowadzenia dokształcających kursów rolniczych. Nauka na kursach trwa zwykle po parę godzin dziennie kilka dni w tygodniu. Przyjmowani są kandydaci po ukończeniu szkoły powszechnej. Cały kurs może trwać

2 lub 3 lata. Jeżeli nauka odbywa się wyłącznie zimą, to rolnicy chętnie posyłają swoich synów ewentualnie i córki na takie kursy. Liczba rolniczych kursów poszkol-nych może być bardzo wielka, gdyż organizacja ich jest łatwa i mało kosztowna. Zbyt wielkich korzyści uczniom swoim dawać one nie mogą, w każdym razie chłopiec, względnie dziewczyna nie odzwyczaja się od uczenia się i pewną ilość wiadomości fachowych na kursie zdobywa. W Polsce dopiero zapoczątkowane jest organizowanie omawianych kursów.

3. Niższe szkoły ogólno-rolnicze. Mają one na celu kształcenie rolników-praktyków, głównie drobnych gospodarzy wiejskich. Należy dążyć do tego, ażeby wszyscy przyszli przejemcy samodzielnych gospodarstw włościańskich przechodzili przez tego typu szkoły. Chodzi przytem głównie o szkoły męskie. Jeżelibyśmy liczbę samodzielnych gospodarstw włościańskich określili w Polsce na miljon jednostek, to należałoby liczyć, że zgórą 30 000 młodzieży męskiej, obejmującej te gospodarstwa co roku, powinno przechodzić przez niższą szkołę rolniczą. Liczba w takim razie szkół powinna wynosić około 1 000. Rozpowszechniły się dwa typy niższych szkół ogólno-rolniczych, mianowicie typ szkoły zimowej oraz typ szkoły całorocznej. Oprócz tego osobną grupę stanowią niższe szkoły rolnicze wędrowne. W warunkach, gdzie dobrze jest postawiona szkoła powszechna, największe usługi oddają w omawianej dziedzinie nauczania szkoły zimowe, a ściślej mówiąc dwuzimowe. Bardzo są one rozpowszechnione w krajach na zachód od Polski poł >żonych, w Niemczech, Czechosłowacji, Belg j i i t. d. Szkoła 2-zi-mowa prowadzona jest przez dwa zimowe semestry razem w ciągu 10 do 11 miesięcy. W Holandji spotykamy szkołę 3-zimową. Semestr zimowy poświęcony jest głównie nauce teoretycznej, zaś w przerwie między dwoma semestrami uczeń obowiązany jest odbywać praktykę, zwykle we własnem gospodarstwie i wykonać polecone mu zadania. Nauczyciele szkoły odwiedzają latem swoich uczniów i kierują ich zajęciami praktycznemu Rejon działania szkoły zimowej powinien być niewielki. Należy udostępnić dojazd uczniom np. na rowerach, ewentualnie przychodzenie na piechotę. Częściowo uczniowie mogą pochodzić z dalszych okolic, lecz wtedy muszą się lokować albo na