Magazyn6501

171

OŚWIATA ROLNICZA

»

;

>

stancjach, albo też musi istnieć internat. W Polsce często przy szkołach zimowych mamy internaty. Dla rolników szkoła zimowa dlatego jest wygodna, że zabiera chłopca z gospodarstwa na okres tylko zimowy, kiedy najmniej jest pracy w rolnictwie. Natomiast przez cale lato uczeń jest w domu i może pracować. Niższe szkoły rolnicze

0    kursie całorocznym dostosowane są do tych warunków, gdzie oświata powszechna jest źle zorganizowana. Nauka odbywa się tutaj zwykle ii miesięcy, przytem szkoła musi posiadać własne gospodarstwo, internat i dosyć liczny personel nauczający. Współżycie internatowe i oddziaływanie nauczycieli na uczniów, wywrzeć tu może dodatni wpływ na urabianie charakterów, poglądów i na kształcenie uczniów. Z tego powodu szkoły te cieszą się u nas wielkiem uznaniem. Niemniej są to szkoły niedemokratyczne, gdyż przeznaczone tylko dla elity z pośród młodzieży rolniczej. Nie mogą też one zbyt gęstą siecią być rozsiane po kraju, nietylko ze względu na duże koszty założenia i prowadzenia, lecz również i z tego powodu, że przy małym okręgu szkoła nie miałaby dostatecznej ilości uczniów. Do obu typów szkół przyjmowani są chłopcy w wieku od lat 16. Mogą to być już nawet

1    dorośli mężczyźni. Zwykle wiek uczniów waha się w granicach od 16 do 20 lat. W Polsce mamy ustawę, która nakazuje zorganizowanie po jednej szkole rolniczej męskiej w powiecie i po jednej żeńskiej. Ustawa ma na myśli szkoły całoroczne. Przyznaje ona poważne zapomogi państwowe na zakładanie i prowadzenie tych szkół. Mimo kategorycznego postulatu ustawy, dotychczas większość powiatów szkoły 11-miesięcznej nie posiada. W województwach zachodnich rozpowszechnił się typ szkoły dwu-zimowej.

4. Niższe szkoły specjalne. Do niższych szkół specjalnych należy zaliczyć w pierwszym rzędzie szkoły gospodyń wiejskich, które u nas, często niewłaściwie, zwane są szkołami rolniczemi żeńskiemi. Tego typu szkoła ma na celu przygotowanie dziewcząt do prowadzenia domu, wychowywania dzieci i dopomagania przyszłemu mężowi swemu w prowadzeniu gospodarstwa. Nauczanie przedmiotów, dotyczących specjalnych działów gospodarstwa wiejskiego, jest tu postawione na jednym poziomie z nauczaniem prowadzenia gospodarstwa domowego.

Szkoła gospodyń wiejskich najlepiej spełnia swoje zadanie, jeżeli jest ulokowana na stałe w danej miejscowości, ma potrzebny warsztat do nauczania praktycznego i prowadzi kurs całoroczny, ewentualnie z pewną przerwą wakacyjną. Poza tem bywają organizowane szkoły o kursie skróconym, przede-wszystkiem szkoły wędrowne. Mamy poza tem cały szereg rodzajów niższych szkół rolniczych specjalnych. Chodzi o kształcenie niższych specjalistów w różnych działach pracy. Mamy więc szkoły mleczarskie, hodowlane, ogrodnicze, szkoły mechaniki rolniczej, rzemiosła rolnego, uprawy torfowisk i kultur łąkowych, szkoły chmielar-skie, pszczelarskie i t. p. Szkoły specjalne mogą być zaliczane do niższego stopnia, zależnie oa poziomu nauczania, albo też do szkół średnich. Kurs nauki w tych szkołach i ich organizacja przystosowane są do przedmiotu, w którym uczniowie mają się specjalizować. Np. szkoła mleczarska musi posiadać odpowiednią mleczarnię i serowarnię. Kurs w niej może odbywać się skrócony w ciągu kilku miesięcy, pełny w ciągu dłuższego okresu czasu i t. p. Wszystkie szkoły specjalne łączą nauczanie teoretyczne z praktyką. W Polsce ze szkół specjalnych najbardziej rozpowszechnione są szkoły gospodyń wiejskich.

5. Szkoły średnie i wyższe. Szkoły średnie i wyższe rozpadają się głównie na 3 typy. Mianowicie rolnicze, leśne i ogrodnicze. Poza tem istnieją bardziej specjalne szkoły np. hodowlane, meljoracyjne, mogą też być wydziały weterynaryjne, przyłączane do wyższych szkół rolniczych.

W Polsce, jak wiemy, mamy dwa typy co do poziomu nauczania średnich szkół rolniczych, mianowicie gimnazja i licea. Licea faktycznie są już szkołami wyższemi. Gimnazja rolnicze polskie, względnie średnie szkoły rolnicze w innych krajach, zwykle bywają w ten sposób organizowane, iż odbywa się w nich nauczanie praktyczne i teoretyczne jednocześnie. Szkoła więc posiada swój folwark, zwykle ma też internat. Kurs nauki trwa 3 lub 4 lata. Do szkoły przyjmowani są chłopcy, ewentualnie także i dziewczęta, po ukończeniu 7-mio klasowej szkoły powszechnej. Nieraz spotykamy szkoły średnie rolnicze, nieposiadające własnego folwarku i prowadzące nauczanie tylko teoretyczne. W Polsce mieliśmy przed wojną jedną taką szkołę, dzisiaj niema żadnej.