55
tlziclay, najczęściej bardzo prędko odpadający, więdniający i często po okwitnieniu skręcony; łatki równe, albo we-wnętrzue mnićjsze i odmiennćj postaci lub tóż żadne a bardzo rzadko większe, już to umiarowe już 2 wargo we. Pręciki 3, wystające albo ukryte; nitki nitkowate, wolne czy zrosła samemi pnd itawami lub tóż w całój długości z tobą; główki zew iątrzwrotne, jajowe albo strzalkowate, ruchome, otwierające się w p .dłuż. Jajnik 3komorowy, 3ści suny, rzadziej o-bły lub kulistawy; komory wielo- rzadziój niewielo - zal jżko-we; zalążki 2- lub więcej- a czasem tylko 1-szeregowo, osadzone wprost w kąoio wewnętrznym lub tóż na wystającój osi; szyjka pojedyncza; znamiona 3, najczęściój płatkowate lub skręcone, całkowite albo różnie wrębne. Torebka błoniasta lub skórzasta, niekiedy chrząstko wata, 3ścienns albo garbato-3łatowa, 3kom >rowa, pękająca po ścianach w 3 łu-sezyny przegrodonośne. Nasiona liczne rzadziój nieliczne, k ilistawe lub kątowato przez wzajemne ciśnienie— a nawet rczpłasczone, obrzeżone lub skrzydlaste; b; alko wielkie, mięsiste, chrząstkowato a nawet prawie - rogowate. Zarodek o-sjowy, krótszy od białka, rostkiem dotykający pępeczka. — Zioła a rzadziój podkrzewy, z kłębem, biuwowatym lub cebulo-watym, albo z korzeniami włóknistymi. Liście 'prawie zawsze tylko korzeniowe, i to odgięte, 2stronne, szablaste albo równowąz-kie, ne.-wiste, całkowite, pochwiaste,— a łodygowe naprzemiatt-ległe. Łodyga środkowa, członkowata albo oezwstawowu, cza seut gląbikowata albo żadna, już bez- już różnie-gałęzista.
KODZAJ 51. Kosaciec [Iris Lin.].— Okwiat koronowy, górny; z rurką krótką; z kraju 6dzielnego łatkami ze-wnętrznemi odgiętemi i ku podstawie brodatemi lub rzadko nagiemi,— a wewuętrznemi wzniesionemi i mniójszemi, niekiedy nader malemi. Pręcików 3, osadzonych na podstawach łatek zewnętrznych; nitki szydłowate albo nitkowate; główki podłużne, pudstawoczópne. Jajnik dólny, nicwyrażnie-3ścien-ny; zalążki liczne, uczópione w 2 szeregi w kącie wewnętrz-. nyiii każdej z 3ch komor; szyjka 3ścienna, bardzo często ku podstawie zrosła z rurką; znamion 3, płatkowatych, spodem wyżłobionych a górą wypukłych, 2wargowyeh, naprzeciwległych pręcikom. Torebka 3komorowa, 3—6ścienna, pękająca w wiórzchołku w 3 łusczyny. Naoiona liczne, płasko ścienione, obrzeżone. Zarodek osiowy, znacznie krótszy od mięsistego białka, dólny i dotykający pępeczka rostkiem.
Gat. 1. K. słoioieńeki [I. florentina Lin.] , zwany Ukżo Tęczą lub Zielem fiolkowśm. YV. t. 257.— Kłąb, równie jak we wazystkich gatunkach tego rodzaju— prawie - poziomy, gruby, mięsisty, członkowaty; czlunki podłużne, obławę, rozchodzące się, zev nątrz żółtawo-cisawe i obrączkowato-blizno -