Magazyn65901

55

KARNO-SKARBOWE PRZEPISY

granicy kar pozbawienia wolności, a więc więzienia i aresztu oraz kary dodatkowe przewidziane przez Kodeks Kamy, z wyjątkiem utraty prawa wykonywania zawodu oraz kary ogłoszenia wyroku w pismach (kara dodatkowa przepadku została unormowana specjalnemi przepisami prawa karnego skarbowego). Przejęte zostały dalej zasady wymiaru kary, zasady postępowania z nieletnimi oraz przepisy Kodeksu Karnego o środkach zabezpieczających. Podkreślić w tem miejscu należy, że w pierwszym rzędzie nie zostały recypowane normy, dotyczące warunkowego zawieszenia kary oraz warunkowego zwolnienia, skutkiem czego instytucje te nie mają zastosowania do występków skarbowych. Przyjęty przez prawo karne skarbowe system kar przewiduje odnośnie do występków skarbowych kary zasadnicze więzienia, aresztu i grzywny, w odniesieniu do wykroczeń skarbowych — karę pieniężną porządkową. Najczęściej spotykaną karą jest z uwagi na charakter przestępstwa skarbowego kara grzywny. Kara ta jest przeważnie oznaczana w wielokrotności uszczuplonego podatku lub cła, przyczem w przeciwieństwie do dawnej ustawy karnej skarbowej 1932 r. przewidziane są granice tej wielokrotności, pozwalające władzy orzekającej indywidualizowanie kary w konkretnym przypadku. Kara pieniężna porządkowa grożąca za wykroczenia wymierzana jest w granicach od 2 zł do 3 000 zł.

7.    Zasady odpowiedzialności. Odpowiedzialność karna za występki skarbowe i wykroczenia skarbowe zachodzi zarówno w wypadku popełnienia tych przestępstw z winy umyślnej jak i nieumyślnej (art. 4). W odniesieniu do występków skarbowych ustawa może jednak przewidywać wyraźnie odpowiedzialność jedynie za winę umyślną, w tym wypadku popełnienie występku z winy nieumyślnej nie będzie ulegało karze. Bardzo często część szczególna prawa karnego skarbowego przewiduje łagodniejsze kary za występki skarbowe z winy nieumyślnej, ustanawiając dla tej formy winy uprzywilejowaną postać przestępstwa. W innych wypadkach kara grożąca za przestępstwa nieumyślne nie różni się wcale od kary za występki umyślne.

8.    System kar. System kar przyjęty przez prawo karne skarbowe nawiązuje do klasyfikacji Kodeksu Karnego, wprowadzając podział na kary zasadnicze i dodatkowe. Karami zasadniczemi są: więzienie, areszt i grzywna (art. 9). Karami dodatkowemi — utrata praw publicznych, utrata obywatelskich praw honorowych, utrata praw rodzicielskich i opiekuńczych (art. 2 prawa karnego skarbowego w zw. z art. 44 lit. a), b) i d) K. K.) oraz przepadek przedmiotów występku (art. 17). Podnieść w tem miejscu należy szerokie stosowanie w prawie karnem skarbowem kar pozbawienia wolności, a to w znacznie szerszym stopniu, niż pod rządem dawnej ustawy karnej skarbowej. Najczęściej spotykaną w części szczególnej prawa karnego skarbowego jest kara grzywny, stanowiąca ze względu na charakter przestępstw skarbowych podstawową karę syste-matu tego prawa. Kary grzywny są: 1) stałe ramowe, oznaczone w granicach stałych kwot (np. od 10 000 do 50 000 zł), 2) ramowe według skalowej wielokrotności podatku, cła lub wartości przedmiotu i t. p. (np. od 2 do 4-krotnej kwoty należnego cła). Najniższy wymiar grzywny stanowi jednak zawsze 5 złotych (art. 10). Przy określaniu sankcyj grożących za dane przestępstwo prawo karne skarbowe zerwało z systemem dawnej ustawy karnej skarbowej, polegającym na określaniu stałych wielokrotności. Obecne prawo karne skarbowe, uznając konieczność pozostawienia swobody władzy orzekającej celem realizacji idei indywidualizacji kary, określa kary w granicach „od — do“, przyczem rozpiętość tych granic jest dość znaczna.

Zastanawiając się nad wysokością grożących za przestępstwa skarbowe sankcyj kar nych i porównując je z sankcjami ustawy karnej skarbowej 1932 r., zauważyć można, że prawo karne skarbowe 1936 r. w wielu wypadkach podnosi górną granicę grożącej kary. Bardzo charakterystyczny jest przepis art. 13 prawa karnego skarbowego, który podwyższa maksimum kary, jaką należy wymierzyć w wypadku, gdy podstawy wielokrotności nie da się ustalić nawet w przybliżeniu, a mianowicie: z 20000 zł do 50 000 zł, gdy chodzi o występki w zakresie prawa celnego i obrotu towarowego z W. M. Gdańskiem, z 5 ^{000 z}ł do 20000 zł — gdy chodzi o inne występki.

Jeżeli wymierzonej oskarżonemu grzywny nie można ściągnąć lub ściągnięcie jej byłoby z określonych względów niewskazane, ulega ona analogicznie jak w Kodeksie Karnym zamianie na areszt (art. 14). Jeżeli zaś przed orzeczeniem grzywny oskarżony