Magazyn65801

54

KARNO-SKARBOWE PRZEPISY

krętu Prezydenta Rzplitej w sprawie obrotu pieniężnego z zagranicą oraz obrotu za-granicznemi i krajowemi środkami płatniczymi (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 249 z roku 1936) i t. d. Wskazane wyżej akty ustawodawcze zawierają samoistne normy karne.

3.    Istota prawa karnego skarbowego. Z samej treści przepisu, określającego zakres stosowania prawa karnego skarbowego (art. 1 prawa karnego skarbowego), wynika, że prawo to ma swoisty w stosunku do norm prawa karnego powszechnego charakter, a mianowicie, że jest ono prawem po-chodnem. Normy jego zbudowane są na przesłankach, skodyfikowanych w szeregu ustaw skarbowych, jak np.: w prawie cel-nem, ustawach monopolowych, akcyzowych i t. d. Ustawy te normują zakres działania jednostki i państwa zapomocą szeregu przepisów o charakterze administracyjnym. Prawo karne skarbowe ma na celu ochronę tych interesów zawarowanych przez ustawodawstwo skarbowe. Nie nakłada ono bezpośrednio żadnych obowiązków, opatruje tylko sankcjami karnemi obowiązki nałożone przez inne ustawy. Bezprawność czynu, będąca w prawie karnem powszechnem konieczną, choć rzadko kodyfikowaną przesłanką karalności, będzie się w prawie karnem skarbowem sprowadzała do niezgodności danego czynu z przepisami szczególnej ustawy, regulującej daną gospodarczą dziedzinę. Podnieść przytem należy, że treść interesów chronionych przez ustawodawstwo skarbowe daleko wybiega poza pojęcie interesu skarbowego. Pozostaje to w związku z rozszerzeniem funkcyj gospodarczych współczesnego państwa poza wąskie ramy osiągania dochodów fiskalnych w kierunku ochrony całokształtu interesów gospodarczych. Obok pojęcia fiskusa zjawia się pojęcie osobowości gospodarczej państwa, pojęcie, które towarzyszy polityce autarkji, nastawionej w pierwszym rzędzie na wytworzenie samowystarczalnych organizmów gospodarczych. Prawo karne skarbowe jest wiernem odbiciem tych tendencyj; użycza ono ochrony karnej nietylko interesom fiskalnym, lecz również i opartym na szerszej płaszczyźnie — interesom gospodarczym — jak np. polityczno-handlowym państwa.

4.    Budowa prawa karnego skarbowego. Obowiązujące obecnie prawo karne skarbowe z 1936 r. dzieli się na trzy części. Pierwsza częśc zawiera przepisy ogólne, odnoszące się do wszelkich przestępstw skarbowych, część druga zawiera przepisy szczególne, część trzecia zawiera normy procesowe. Aczkolwiek układ obecnego prawa karnego skarbowego jest identyczny z układem dawnej ustawy karnej skarbowej, jednakże każda poszczególna część tego prawa wykazuje szereg istotnych zmian, będących wynikiem jednej tendencji, pewnej wspólnej myśli przewodniej. Tą ideą przewodnią nowej kodyfikacji prawa karnego skarbowego jest dostosowanie jego przepisów do obecnego stanu ustawodawstwa zarówno karnego powszechnego (materjalnego i procesowego) jak i ustawodawstwa skarbowego, dotyczącego materji przez prawo karne skarbowe normowanych.

5.    Przestępstwa skarbowe. Prawo karne skarbowe wprowadza obecnie nowy podział przestępstw skarbowych, których nomenklatura zaczerpnięta została z prawa karnego powszechnego. Prawo karne skarbowe zna dwa rodzaje przestępstw, a mianowicie występki skarbowe i wykroczenia skarbowe. Podstawą rozróżnienia jest kara, grożąca za dany czyn. Występkiem skarbowym będzie czyn zagrożony karami zasadniczemi więzienia, aresztu lub grzywny, wykroczeniem zaś będzie czyn zagrożony karą pieniężną porządkową.

6.    Recepcja przepisów Kodeksu Karnego.

W odniesieniu do występków skarbowych należy podkreślić, że uległ tutaj recepcji cały szereg instytucyj Kodeksu Karnego, które mają zastosowanie do tych występków. Zasady te wyrażone w art. 2 prawa karnego skarbowego sprowadzają się do przejęcia następujących przepisów Kodeksu Karnego. W pierwszym rzędzie uległa recepcji zasada nullutn crimen sine lege oraz przepisy, dotyczące zakresu stosowania prawa w czasie oraz zasad stosowania prawa polskiego do przestępstw popełnionych na obszarze Państwa Polskiego. W dalszym ciągu przejęte zostały normy, dotyczące winy umyślnej i nieumyślnej (art. 14 K. K.), zasady subjektywizmu, wypowiedziane w art. 15 i 16 K. K., przepisy dotyczące niepoczytalności i poczytalności zmniejszonej, przymusu, błędu, obrony koniecznej oraz stanu wyższej konieczności, jak również recypowano z Kodeksu Karnego instytucję usiłowania, podżegania i pomocnictwa. Przejęte zostały przez prawo karne skarbowe również przepisy, dotyczące