Magazyn6901

97

RODZAJ 82. Krocie A [Croton Lin.].— Kwiaty od-dzielno- a bardzo rzadko rozdzielno - płciowe. W męzkich : kielich 5dzielny; korona 5płatkowa; gruczołów 5, naprzemian-ległych z płatkami; pręcików 10—20 lub więcej, na osadniku nagim albo kosmatym, w pąku wwiuiętych; główki we-wnątrzwrotne. W żeńskich: kielich 5dzielny, trwały; korona żadna; gruczołów 5; jajnik 3komorowy; komory 1 zalążkowej szyjki 3, 2wrębne lub wielodzietne, wewnątrz znamionowane. Torebka 3guzikowa; guziki 2łusczynowo, lnasionowe.

Gat. i. K. korodajny [C. Eluteria Sw.J. W. t. 25.— Krzew drzewkowaty; z korą z wierzchu białą a wewnątrz cisą; z gałązkami kątowatemi, nieco-ściśnionemi, krósowane-mi, rudo-włosistemi. Liście jajowato-eliptyczne, różnie koń-czyste, (3" i 2"), całobrzegie, przejźrZysto kropkowane lecz mniej z wiórzchu, spodem gęsto gwiazdkowato - włosisto ołu-Btniono, połyskliwe,— na podobnychże ’/.>calowych ogonkach. Grona liczne, złożone, krótsze od liści; kwiatki drobne, zielonawo-białe, męzkie u góry a żeńskie od dołu gron; kielichy białaworzęsowato - kosmate; korony kosmate; pręcików 10—12, w podstawie wełnistych; owoce wielkości grochu, kulistawe, 3rowkowc, drobno brodawkowane i ołustnio-ne.— Ojczyzną jego Jaraaika; gdzie kwitnie w sierpniu i wrześniu. ,

Z niego to pochodzi prawdziwa kora Kaakarylli— oortez C&scarillae v. Chacarillae v. Eluteriae, należąca do dzielnie po-budzajijco-wzmacmających lóków; używana także za kadzidło i do zaprawiania cygar, w celu nadania im miłćj woni w paleniu.

Gat. 2. K. przeczyszczający [C. Tiglium Lin.]. W.t.2fi. — Małe drzewo i cienkie, a często krzew; z korą szarą, a gałęziami nagiemi. Liście jego są jajowato-wydłużone, dłu-gokończyste, zrzadka piłkowane, w podstawie 2gruczołowe, niewyraźnie z obu stron gwiazdkowato-włosiste, 5nerwowe, (5" i 2"), na długich i cienkich ogonkach. Grona końcowe, wzniesione na 3"; kwiaty drobne, z kielichami żółtawo-zielonymi, z płatkami rzęsowanymi białymi, a z 15—20tu pręcikami kosmatymi w podstawie.* Owoce nagie, przewrotnie-jajowe, z wiórzchu żółtawe a wewnątrz cisawe; nasiona jajo wo-podłużne, z jednój strony przypłasczone a z drugićj wypukłe, czerwonawo - ciso lub z czasem czarniawe i lśnące.— Dość zwyczajny w Indyach wschodnich; kwitnie niemal przez cały rok.

Prawie wszystkie części tój rośliny w jój ojczyźnie, mają jakieś *a-stósowanie lćkarskie: najważniójszemi jednakowoż są dla nas nasiona przeczyszczające czyli molukkańskie— grana Tiglii o. mo-lucca; z których wytłoczony olij krotniowy—- oleum Crotonis «>. Tiglii, znany jest ze swych gwałtownych skutków, który nawet wtarły w brzuch działa nader mocno przeczyszczające. Także drzewo moluk-

7