Magazyn64801

336

RODZAJ 258. Poziemka [Fragaria Lin.].— Klęli' cha dno wypukłe; kraj 5dzielny, wypłasczony, na zewnątrz

0    5ciu przysadecżkach, w przedkwitnieniu łusczynowaty, trwały. Korona z 5ciu płatków, osadzonych ba kielichu na-przemian z jego łatkami, większych od tychże. Pręcików 20 albo mnóstwo, osadzonych wraz z koroną; nitki wolne; główki 2woreczkowe, otwierające się w podłuż. Jajniki liczne, poośadzane z osobna na osadniku wypukłym, i komorowo; zalążek 1, podnoszący się; szyjki boczne, lub przypodstawo-we; znamiona pojedyncze. Owocków ziarneczkowatych bardzo wiele, na nadsadniku mięsisto-soczysto rozrosłym i z czasem odpadającym. Nasiona podnoszące się. Zarodek bez-białkowy; a rostek górny.

Gat. 1. P. jadalna [P. vesca Lin.], także u dawnych Pozimki lub Poziomki, a u ludu Jagody czerwone albo Jagody. Hat. 4. t. 20.— Ziele trwałe, o kłębie ukośnym ijak-by - wygryzionym, nieco zdrzewiałym, cisym, okrytym korzeniami włóknistymi, ogrubnimi t cisymi; wydającym mnóstwo— rozłogów długich na 1—2' i nitkowatych, zakorzeniających się w końcaeh i wydających tamże nowe rośliny. Liście ma li korzeniowe, po 3 do 6ciu wraz, na ogonkach długich obłych i poziomo-włosistych, palczasto-3dzielne— włatybez-ogoneczkowe, tępe, z wiórzchu rozrzucono- i przylegająco-włosiste, a spodem prawie-jedwabisto szaro-zielone, z których środkowa rombowato-jajowata a boczne nierównoboczne. Głą-bik 1 albo więcćj z tegoż samego kłębu, 2—4" wzniesiony, dołem podobnie jak ogonki a ku górze włosami wzniesionymi lub poprzytulanymi pokryty, dzierżący na swym szczycie— to 2 czy 3 gałązki kwietne, to pojedyncze szypułki okólkowate lecz zawsze krótsze od głąbika. Kwiaty do i”

1    więcój w średnicy, białe; o kielicha przytulono - włosistego łatkach jajowatych, kończystycb, naprzcmianległych z przy-sadeczkami równowązko - lancetowatymi, krótszych od korony, w kwiecie odstających a w owocu poodginanych; płatkach okrągławych, nieco - wklęsłych; a pręcikach zaledwie wyrównywających nadsadnikowi. Nadsadnik jagodowaty, nader soczysty, tworzący fałszywy owoc zwany poziemczakiem, czerwony lub niekiedy biały, miłej woni właściwej; na nim na wpół utopione jakby ziarenka ukośnie-jajeczkowe, tępo-kończyste, lekko-ściśnione, gładkie.— Nader pospolita miejscami po zaroślach, gajach, lasach, a nawet i sadach— dzika; a uprawiana po wielu ogrodach, zwłaszcza tóż w odmianie P. zawszekwitnącdj [F. semperflorens Duch.] tak z czerwonym jako i z białym owocem : kwitnie w maju i

* czerwcu, a ostatnia od wiosny aż w późną jesień.