Magazyn68501

373

ny; korona 0; pręcików 5, osadzonych na kielichu, naprzeciwległych jego łatkom, z nitkami króciucbnemi i spływają-cemi w-podstawach w krążek, a główkami wielkiemi prawie-4ściennemi i otwierającemi się w podłuż; jajnika ślad. W żeńskich— kielich mały, 3 — 4wrębny w łatki przylegające do

{‘ajnika; korona, pręciki i krążek 0; lecz jajnik 1, bez trzonka, 1-a rzadko 3-komorowy, z komorami wtedy 2ma w wątkach; zalążek 1, uwieszony u sznureczka; szyjka króciuch-na; znamiona 3, prawie-łopatko watę, poodginane i broda-weczkowato omszone. Pestczak bezsokowy; z pestką kostną i lnasionową. Nasiono podnoszące się. Zarodek bezbiałko-wy; listnie grube, płasko-wypukłe; rostek doległy do listniów.

Gat. 1. P. prawdziwy fP. vera Lin.], od dawna Piętakiem, Drzewem pistakowem lub pistacyowem, oraz Klokoczyną włoską zwany. 1)USS. S. 4. t. 17.— Drzewo 15—30' wysokie; z korą szarą, zielonawą i gładką na pniu, a na gałęziach długich i rozpostartych chropowatą. Którego liście poronne, naprzemianległe, długoogonkowe, w młodych okazach często proste lub zaledwie-31istkowe, zwykle zaś nieparzystopiórza-ste w 5— listków prawie - bezogoneczkowych , jajowatych, prawie w ciernik zakończonych w swym tępym końcu, ku podstawie lekko zwężonych, 2—3" długich a o pół węższych, skórzastych, nagich i gładkich. Kwiatki na zeszłorocznych gałązkach, zielonawe, krótkoBzypułeczkowe i z przysadkami łuskowatymi,— męzkie w gronach wzniesionych i nader ga-łęzistych, a żeńskie w prawie-pojedynczych; o łatkach kielicha równowązko - lancetowatych, dlugokończystych; jajniku jajowym; a znamionach pooaginanych. Pestczak jajowy lub kulistawy, ³/_t — 1" długi, podłużnie kończysty, z miąższem cieniuchnym i skórzastym, zielony czy czerwonawy, pękający w 2 łusczyny; z pestką zdrzewiałą, giękką i białą. Nasiono zaś podługowate, niewyrażnie-3ścienne, czerwonawe a wewnątrz zielone. — Pierwiastkowo dziki w Persi i Syryi pospolity, a od dawna rozpowszechniony w krajach nadsród-ziemnomorskich; kwitnie w kwietniu i maju.

Bmaczne i oleiste nasiona lub orzeszki pistakowe zwykle pi-staeye— semina v. nuculae Pistaciae v. Amygdalae Tiridej, jeszcze dziś wchodzę w skład niektórych lóków łagodzących— zwłaszcza dolegliwe moczenie, oraz piersiowych.

Gat. 2. P. Terpentyn [P. Terebinthus Lin.], czyli Drzewo terebintowe lub terpentynowe, także Terebint. U. S. t. 272. — Drzewo średnie lub krzew znakomity: o korze grubój, popękanej i szaro-cisawój na pniu, na gałęziach gładkiój, a na pędach czerwonawo - kosmatawej. O liściach odpadających, za młodu czerwonych a późniój ciemnozielonych, lśną-cych, nagich i gładkich, nieparzystopierzastych w 3 lub 4 pary