88
Kozy
Nr. 51
cia i wahania ,% tłuszczu w mleku nie zależy od zmiany paszy. Doświadczenia były prowadzone z kozami miejscowymi oraz alpejskimi.
Według doświadczeń Morgena, poczynionych w Akademii Rolniczej w Hohenheimie, ilość tłuszczu w mleku kóz i owiec jest większa niż u krów. Zazwyczaj wynosi 1 kg na 1000 kg żywej wagi.
Badanie mleka od kóz szlachetnych wskazuje na wydatne różnice w jego składzie chemicznym:
Rasa |
>» '■O O £ |
Ogólna ilość białka % |
Tłuszczu % |
Cukru mlekowego % |
O* O W |
Saaneńska ...... |
85,95 |
3,84 |
5,38 |
4,21 |
0,62 |
Alpejska...... |
88,42 |
3,92 |
3,25 |
2,80 |
0,63 |
Pirenejska...... |
84,48 |
3,94 |
6,11 |
4,68 |
0,79 |
Tybetańska..... |
85.65 |
3,77 |
5,55 |
4,33 |
0,70 |
Mleko kóz alpejskich zawiera w litrze (według P. Diffloht):
tłuszczu |
27,62 |
g |
zaś |
mleko |
kóz Mursyjskjch — |
49,27 g | |
laktozy |
43,57 |
11 |
ii |
11 |
11 |
11 |
47,72 „ |
sernika |
31,31 |
11 |
ii |
11 |
11 |
11 |
38,21 ,. |
popiołu |
8,40 |
11 |
ii |
11 |
11 |
11 |
8,90 „ |
subst. such. |
110,90 |
11 |
ii |
11 |
11 |
11 |
144,10 „ |
Mleko kozie odgrywa pewną rolę w terapii ludzkiej. Na to składa się wiele przyczyn, a przede wszystkim, jak wyżej wspominałem, jego lekka strawność, następnie również i fakt, iż koza nader rzadko zapada na gruźlicę, a zatem mleko tych zwierząt jest przeważnie wolne od zarazków tej choroby (skutkiem tego może być spożywane w stanie surowym).
Rzeźnie Paryża, Lionu i Saksonii wskazują na minimalny odsetek kóz gruźliczych.
Do rzeźni Paryża przypędzają rocznie do 130.000 kóz; inspektor weterynarii ani razu nie znalazł sztuki gruźliczej. Według zestawień liczbowych, w rzeźniach Saksonii było zanotowane zaledwie 0,72% kóz zarażonych gruźlicą.
Według prof. Hess’a w Bernie gruźlicą zarażają się kozy jedynie od człowieka, który je pielęgnuje, oraz śliną ze żłobów krów gruźliczych.
Mleko kóz, pozbawionych drogą operacji gruczoła tarczykowego, jest stosowane jako środek do zmniejszenia nabrzmienia wola przy */
chorobie Basedowa.