FizykaII08501

80

czyli przedłużenie jednostki długości tej strony przez naciągnie-nie jej tym ciężarem.

Cagniard Latour potwierdził ten wynik teoryczuy doświadczeniem, o którem Poisson ¹) w swoim „Memoire sur les mouv. de corps ciast/¹ wspomina. Strona do tego użyta miała długość 14‘8 metrów. Wprawiano ją w podłużne i w poprzeczne drgania i oznaczano dokładnie w obu przypadkach liczby drgań, których stosunek okazywał się stale równy — — 0'0593. Że zaś

przedłużenie p jednostki długości strony jest równe ilorazowi z przedłużenia A ' całej strony i z jej początkowej długości /.

Al .

zatem

czyli ostatecznie A l = 0™.052, jako przedłużenie strony w skutek naciągnięcia jej ciężarem, otrzymane z obliczenia stosunku jej podłużnych i poprzecznych drgań, podczas gdy Latour przez wymierzenie znalazł A / = O.®⁴ 05. Szukając położenia węzłów i liczby drgań w stronach, szczególnie metalowych, z przynależną starannością, przekonujemy się, że wyniki teoryi z doświadczeniem nie zupełnie się zgadzają. Ta niezgodność jest tern większą, im krótsze i grubsze strony. Pochodzi to ztąd, że strony nie są doskonale giętkie, jak to przy teory.cznych dedukcyach przyjmujemy, i nie stają się elastyczńemi dopiero przez naciąganie ciężarami, lecz już bez tego są w pewnym stopniu gibkie czyli napięte, co tak działa, jak gdyby strona była całkiem nie elasiyczna, ale za to większym ciężarem naciągnięta, niż jest rzeczywiście; wskutek czego liczby drgań muszą być większe od tych, które z teorycznego obliczenia otrzymujemy, jak się to okazało z prób Savarta ²}, podjętych umyślnie w tym celu, aby zbadać prawo, według którego liczby drgań przez własną gibkość stron zmieniają się. O tych próbach Savarta i poszukiwaniach .Seebecka ³), zmarłego niestety! przedwcześnie, w to-

1

■") Mćmoires dc 1’Academic royale de France, Tom VIII p. 4'!6.

2

Sarart, Annal. de Chimie et de Pliys. III Serie Tom VI, tudzież Pogg. Ann. Tom 58.

3

Seelieck, Bericlite d. kun. saclis. Geselscli. der Wisseuscliaften, 1846— 1847, tudzież Dove, Repertorium, Tom 8.