page0066

58

Rejestr, Rejestrowi kozacy — Rejtan

gownć zamiłowaniom domowym, pracom ziemiańskim, gromadzeniu i uprawie szerokich włości” i nie dla tego ograniczała kozacki rejestr, ale dla tego, że musiała poskramiać swawole. Wiele w tym obrazie kozaczyzny wyrazów, ale mało rzeczywistości.    Jul. B. -

Rejhan (Józef), znakomity portrecista, sas rodem, wychował się w Polsce. W r. 1794 służył w wejsku polskiem. Bawił następnie w Puławach, później osiadł we Lwowie i w r. 1822 umarł w tem mieście mając 60 lat wieku Malował i obrazy religijne, równie jak widoki z natury. Z wielu potretów wymieniamy Wojciecha Bogusławskiego, twórcy teatru polskiego.

Rejowiec, mtasteczko prywatne w gubernir Lubelskiej, powiecie Krasny-stawskim, od Krasnystawa mil 2 odległe. Mikoła. Rej z Topoli w dobrach swoich przy wsi Kobyle, w ziemi Chełmskiej założył w r. 1547 miasto i od swego imienia nazwał Rejowcem. Zygmunt I chcąc dać dowod względów swoich za gorliwe służby Reja i zostawić pamiątkę dla jego następców, potwierdził tegoż samego roku ową lokację, nadawszy prawo niemieckie, targ tygodniowy i dwa jarmarki. Mieszkańcy zaś uwolnieni zostali od wszelkich podatków i danin na lat 10. Kiedy wkrótce potem Rejowie przyjęli wyznanie helweckie, dziedzic miasta wybudował tu tak ze zbór kalwiński i w dochody opatrzył. Zbór ten istniał ku samemu schyłkowi XVII wieku. W roku 1681 był przy tym zborze ministrem Paweł Nemorecki a miasteczko należało do Bogusława Reja. Między latami 1690—1700 stał jeszcze w Rejowcu zbór ale dla braku patrona (kollatora) i słuchaczy, nie było przy nim już ministra. W r. 1720 miasteczko było własnością Rzewuskich; z tych Seweryn i Wacław dziedzice, wystawili kościół greko-unicki w r. 1720 i założyli parafije tego obrządku. Kościół ten drewniany rozebrany został w' r. 1796 a na to miejsce stanął teraźniejszy murow any rozpoczęty przez starostę Boreckiego a ukończony przez kasztelana Ossolińskiego następnych dziedziców. Dziś Rejowiec należy do książąt Woronieckich, liczy ogólnej ludności 1,334 głów, domów ma 98, magistrat i 6 jarmarków do roku.    F. M. S.

Rejst, jezioro w królestwie Polskiem, gubernii Augustowskiej, powiecie Sejneńskim, gminie Krasnobród, rozległe morgów 20.

Rejtan (Tadeusz), jeden z najzacniejszych mężów Polski w czasach panowania Stanisława Augusta. Urodził się w Struszowie w^r dawnem województwie Nowogrodzkiem. Ukończywszy nauki w szkołach księży pijarów w Warszawie, obrawszy sobie zawód wojskowy zaciągnął się do chorągwi buławy wielkiej litewskiej. Gdy zawiązała się konfederacyja barska, znajdując się w województwie Kijowoskiem, zebrał zastęp kozaków i na ich czele pod hasłem tej konfederacyi rozpoczął walkę partyzancką. Ale naparty od prze-magających sił nieprzyjacielskich, musiał się schronić do Wołoszczyzny. Po upadku związku barskiego, gdy Zaremba poddał się królowi, a Kazimierz Pułaski opuścił Polskę: Rejtan powrócił i r. 1772 w Nowogródku jednomyślnie na sejm zapowiedziany, posłem Nowogrodzkim obrany został. Na pierwszej sejmowej sesyi, kiedy Adam Poniński przywłaszczył sobie laskę marszałkowską, odważnie opierał się temu nadużyciu .poparty od kilku posłów, głównie zacnych Litwinów'. Reszta jednakże sejmujących, w milczeniu bezczynnem zostawała. Utrzymał się przy marszałkostwie Poniński, gdy sam król przechylił się na jego stronę, i pomógł do ogłoszenia tego sejmu jako konfederacyjnego, a tem samem rńemogącego być zerwanym. Daremnie protestował przeciw takiemu gwałtowi cnotliwy Rejtan; Poniński nie mogąc go do swych zamiarów