page0011

R. L.

O substancji aniołów rozważanej absolutnie

3

jak tylko ciało, jak mówi Filozof w IV Phys. I cd nich wyszedł błąd Saduceuszów mówiących, że niemasz ducha (Dzieje Ap. XXIII, 8). — Lecz to samo, że umysł jest wyższy od zmysłu, wykazuje rozumnie, że istnieją pewne rzeczy bezcielesne, które tylko umysł może zrozumieć.

Odpowiedź na pierwszy zarzut. Substancje nie-cielesne są czemś pośredniem między Bogiem i stworzeniami cielesnemu Rzecz zaś pośrednia przyrównana do jednego z przedmiotów krańcowych wydaje się drugim przedmiotem krańcowym, jak naprzykład letnie przyrównane do ciepłego wydaje się zimnem. I z tego powodu się mówi, że aniołowie przyrównani do Boga są materjalni i cieleśni, a nie, że jest w nich coś z natury cielesnej.

Odpowiedź na drugi zarzut. Ruch się tutaj przyjmuje o ile rozumienie i chcenie nazywa się pewnym ruchem. Nazywa się więc anioła substancją zawsze się poruszającą, ponieważ zawsze jest rozumiejący w czynie, a nie czasem w czynie a czasem w możności, jak my. Stąd jest jasnem. że argument ten pochodzi z dwuznaczności.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Być objętym granicami miejscowemi jest swoistą własnością ciał, lecz być objętym granicami istotnościowemi wspólnem jest każdemu stworzeniu, zarówno cielesnemu jak duchowemu. Stąd mówi Ambroży w księdze de Spir. Sand. (jak w zarzucie), że choć niektóre byty nie są objęte miejscami materjalnemi, jednak są one ograniczone przez swą substancję.

§ 2. CZY ANIOŁ JEST ZŁOŻONY Z MATERJI I FORMY.

Do drugiego paragrafu tak przystępujemy:

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że anioł jest złożony z materji i formy. Wszystko bowiem co jest pod jakimś rodzajem, jest złożone z rodzaju i różnicy, która dodana do rodzaju stanowi gatunek. Lecz rodzaj bierze się z materji, różnicę zaś z formy, jak wynika w VIII Metaph. Wszystko więc co jest w rodzaju, jest złożone z materji i formy. Lecz anioł jest w rodzaju substancji. Zatem jest złożony z materji i formy.

Zarzut drugi. Oprócz tego, w czemkolwiek znachodzą się

1*

http://rcin.org.pl