page0089

ZYCIE TAI,USA. 83

że miał podówczas przynajmniej jakie lat 40, a według tej daty można także inne chronologiczne szczegóły tak z jego życia jak spółczesnych oznaczyć. Jednakże pozostaje dużo punktów niepewnych, które dla braku dokumentów nie dadzą się może nigdy dokładnie wyjaśnić. Także życie Talesa pełne podań, również niepewnych. Chciano go zrobić Semitą, pod pretekstem, że Herodot nazywa go Fenicyaninem, a jego przodkowie podobno z Teb wywodzili się, dawnćj osady fenickiej w Grecyi. Usiłowano nawet nazwie ojca jego nadać formę semicką, jakoby brzmiała pierwotnie Examyul, co miało to samo znaczyć, co Samuel, jednakże fantastyczne te kombinacye upadają wobec uwagi, że ojciec Talesa nazywał się Examyes, i według brzmienia, był najprawdopodo-bnićj Karem, tak samo jak ojciec Herodota¹). Słusznie Diels: »pomimo barbarzyńskićj nazwy ojca, Tales niemniej był Grekiem ani mnićj szlachetnym od innego, spółczesnego mu Talesa, syna Oryona, który uwiecznił imię swoje na lwie marmurowym, przy świętej drodze, pod Miletem. Wyższa kultura Azyl mniejszćj była wtedy już dawno jednolito grecką, a z nićj jako kwiat najpiękniejszy wyrosła spekulacya Talesa 1 jego szkoły«.

Że Tales wiele podróżował, jest prawdopodobnem, bo w owych czasach podróże były jedynym sposobem nabywania wiedzy; że w Egipcie obliczał wysokosc piramid po ich cieniu, jest moźe-bnem, a także 1 to, że w Babilonii uczył się początków astronomii i matematyki. Fakt ten nie powinien nas zadziwiać wobec ożywionych podówczas stosunków Grecyi z Babilonem; brat greckiego poety Alceusza, służył w armii Nebukadrezara. Nareszcie osiadł filozof w mieście rodzinnem, służąc ojczyźnie radą i piastowaniem urzędów, a bardzićj jeszcze wielkim wpływem swoim na dworze lidyjskiego Krezusa. Anegdoty, jakie o nim krążyły, nie wszystkie autentyczne, a wiele z nich powtarzano także o innych filozofach, n. P- gdy matka namawiała go, aby się żenił, zrazu odpowiadał, że za młody, a potem, że za stary. Druga, dostąpiła wielkiego rozgłosu , jak wpadł do rowu, zapatrzywszy się w gwiazdy, co spostrzegłszy baba jakaś, zawołała: Co ty Talesie możesz wyczytać 0 z gwiazd, jeżeli nie widzisz tego, co jest przed nogami? Platon zastanawiając się nad tern zdarzeniem, słusznie w nim widzi ukryty

^l) Zob. Diels^- Thales ein Sernite (w Archiv fiir Gesch. der Philos. Bd. II. s. 105—170. Tamie s. 515—516. Immisch^- Zu Thales’ AbkunfłJ.

b*

http://rcin.org.pl